آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

این آیات در پاسخ به رؤساى کفار مکّه نازل شد که به پیامبر(ص) گفتند: اگر تو پیامبر خدا هستى، کوه هاى مکّه را براى ما طلا کن یا فرشتگانی بفرست تا تو را تصدیق کنند.  یا در پاسخ به مخالفان پیامبر(ص) می باشد که وقتی پیامبر(ص) به على(ع) فرمود: من از خدا خواسته ام میان من و تو برادرى بر قرار سازد و تو را وصى من کند. گفتند: چرا از خدا نخواست فرشته اى براى یارى او بر دشمنان بفرستد یا گنجی که او را از فقر نجات دهد.

در آیات (12 ـ 14) سوره «هود» می خوانیم: «فَلَعَلَّکَ تارِکٌ بَعْضَ ما یُوحى إِلَیْکَ وَ ضائِقٌ بِهِ صَدْرُکَ أَنْ یَقُولُوا لَوْلا أُنْزِلَ عَلَیْهِ کَنْزٌ أَوْ جاءَ مَعَهُ مَلَکٌ إِنَّما أَنْتَ نَذیرٌ وَ اللّهُ عَلى کُلِّ شَیْء وَکیلٌ * أَمْ یَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ فَأْتُوا بِعَشْرِ سُوَر مِثْلِهِ مُفْتَرَیات وَ ادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُمْ مِنْ دُونِ اللّهِ إِنْ کُنْتُمْ صادِقینَ * فَإِلَّمْ یَسْتَجیبُوا لَکُمْ فَاعْلَمُوا أَنَّما أُنْزِلَ بِعِلْمِ اللّهِ وَ أَنْ لا إِلهَ إِلاّ هُوَ فَهَلْ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ»؛ (شاید [ابلاغ] بعض آیاتى را که به تو وحى مى شود، ترک کنى [و به تأخیر اندازى]؛ و سینه ات از این جهت تنگ [و ناراحت] شود که مى گویند: «چرا گنجى بر او نازل نشده؟! و یا چرا فرشته اى همراه او نیامده است؟!» [نگران مباش! چرا که] تو فقط بیم دهنده اى؛ و خداوند، نگاهبان و ناظر بر همه چیز است [و به حساب آنان مى رسد!]* آیا مى گویند: «او به دروغ این [قرآن] را [به خدا] نسبت داده [و ساختگى است]»! بگو: «اگر راست مى گوئید، شما هم ده سوره ساختگى همانند این قرآن بیاورید؛ و تمام کسانى را که مى توانید ـ غیر از خدا ـ [براى این کار] دعوت کنید»! * و اگر آنها دعوت شما را نپذیرفتند، بدانید [قرآن] تنها با علم الهى نازل شده؛ و هیچ معبودى جز او نیست! آیا با این حال، تسلیم مى شوید؟)
شأن نزول:
براى آیات فوق دو شأن نزول نقل شده، که ممکن است هر دو صحیح باشد:
نخست این که، گروهى از رؤساى کفار «مکّه» نزد پیامبر(صلى الله علیه وآله) آمده گفتند: اگر راست مى گوئى که پیامبر خدا هستى، کوه هاى «مکّه» را براى ما طلا کن! و یا فرشتگانى را بیاور که نبوت تو را تصدیق کنند! آیات فوق نازل شد و به آنها پاسخ گفت.(1)
شأن نزول دیگرى، از امام صادق(علیه السلام) نقل شده، و آن این که: پیامبر به على(علیه السلام) فرمود: من از خدا خواسته ام میان من و تو برادرى بر قرار سازد، و این درخواست قبول شد، و نیز خواسته ام تو را وصى من کند، این درخواست نیز اجابت گردید، هنگامى که این سخن به گوش بعضى از مخالفان رسید (از روى عداوت و دشمنى) گفتند: به خدا سوگند یک مَن خرما در یک مشک خشکیده، از آنچه محمّد(صلى الله علیه وآله) از خداى خود خواسته بهتر است (اگر راست مى گوید)، چرا از خدا نخواسته فرشته اى براى یارى او بر دشمنان بفرستد، و یا گنجى که او را از فقر نجات دهد؟(2)
آیات فوق نازل شد و به آنها پاسخ داد.(3)