منظور از «حبل الله» در قرآن

منظور از «حبل الله» در قرآن چيست؟

خداوند در آيه 103 سوره «آل عمران»، با دعوت به اتحاد می فرماید: «همگى به ريسمان خدا چنگ بزنيد، و پراكنده نشويد و به ياد بياوريد چگونه دشمن يكديگر بوديد و او در ميان شما الفت ايجاد كرد و برادر هم شديد». مفسرین در توضیح «حبل اللّه» تفسيرهاى گوناگونى دارند، برخی آن را قرآن، و برخی منظور خاندان پيامبر(ص) می دانند. البته همه اينها به يك حقيقت باز مى گردد؛ «حبل اللّه» همان ارتباط با خدا است كه از طريق قرآن، پيامبر(ص) و اهل بیت پيامبر(ع) حاصل مى شود.

دعوت قرآن به اتحاد و اجتماع گرايی

قرآن چگونه مسلمانان را به اتحاد و حضور فعال در اجتماع، دعوت نموده است؟

خداوند در آيه 103 سوره آل عمران مسلمانان را دعوت به اتحاد کرده و می فرماید: «همگى به ريسمان خدا چنگ بزنيد، و پراكنده نشويد». مقصود از «حبل اللّه»، همان ارتباط با خدا است كه از طريق قرآن، پيامبر(ص) و اهل بیت پیامبر(ع) حاصل مى شود. همچنين در آيه 4 سوره صف، سخن از وحدت صفوف مسلمين است، چيزى كه هرگز در انزوا و جدایی از اجتماع يافت نمى شود. این آیه مى فرمايد: «خداوند كسانى را دوست مى دارد، كه در راه او پيكار مى كنند، همچون سدّى فولادين و بنايى محکم و یکپارچه».

مقصود از «حَبلُ اللّه» در روایات اهل سنّت

با توجه به روایات اهل سنت مقصود از «حَبلُ اللّه» در آیه «وَاعتَصِمُوا بِحَبلِ اللّهِ جَمیعاً وَلا تَفَرَّقُوا» چیست؟

با مراجعه به منابع اهل سنت، در مى یابیم که مقصود از«حبلُ اللّه» در آیه شریفه «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللهِ جَمِیعاً وَلا تَفَرَّقُوا»، اهل بیت عصمت و طهارت(ع) مى باشند.
به عنوان مثال: ابن حجر از ثعلبى در تفسیرش از امام صادق(ع) نقل کرده که فرمود: «ما ریسمان خداییم که خداوند فرمود: «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللهِ جَمِیعاً وَلا تَفَرَّقُوا».
 

بهترين راه رسیدن به وحدت در رهنمودهاي قرآن و پيامبر(ص)

در قرآن کریم و احادیث نبوى براى رسیدن به وحدت چه راه حلى بیان شده است؟

از حديث ثقلين که توسط بسياري از اهل سنت نقل شده، استفاده مى شود که قرآن و عترت به عنوان دو ريسمان خدا مى توانند انسان ها را از گمراهى، تفرقه و ضلالت نجات داده و به حقّ، حقيقت و لقاء الهى رهنمون سازند، از آيات قرآن نيز مى توان حبل الله بودن قرآن و عترت را استفاده کرد.

تاکید بر «تلاوت قرآن» از سوی معصومین(ع)

دلیل تاکید بر «تلاوت قرآن» از سوی معصومین(عليهم السلام) چیست؟

معصومين(ع) بر تلاوت قرآن بسيار تاكيد كرده اند؛ قرآن عهدنامه الهي بر خلق خداست، شايسته است كه انسان به عهدنامه خدا نگاه كند و شبانه‏ روز ـ لااقل ـ پنجاه آيه بخواند. چون امام صادق(ع) فرمود: نگاه به كلمات قرآن عبادت است. تلاوت قرآن هميشه مستحب است؛ ولي در ماه رمضان از ويژگي ديگري برخوردار است. اين ماه ظرف نزول قرآن است و تلاوت يك آيه از قرآن در اين ماه برابري مي كند با تلاوت همه قرآن در ساير ماهها. اين كتاب نظير ديگر كتب نيست كه اگر كسي معنايش را نداند، نخواند؛ بلكه خواندنش ثواب و بركت دارد.

عصاره همه فضيلت ها در کلام امام علي(ع)

امام علي(علیه السلام) در نامه 31 نهج البلاغه، چه دستوراتي را به عنوان عصاره همه فضيلت ها معرفی كرده است؟

امام علي(ع) در بيان دستوراتي كه عصاره همه فضائل است به فرزندش می فرماید: «پسرم تو را به تقواى الهى، التزام به فرمان او، آباد كردن قلب و روحت با ذكرش و چنگ زدن به ريسمان الهى توصيه مى كنم، و كدام وسيله مى تواند ميان تو و خداوند مطمئن تر از حبل الله باشد اگر به آن چنگ زنى و دامان آن را بگيرى؟». بنابراين سفارش به تقوی سفارشى است كه همه انبياء و اوصياء سرآغاز برنامه هاى خود بعد از ايمان به خدا قرار داده اند و زاد و توشه راه آخرت، ملاك فضيلت و برترى انسان ها بر يكديگر و كليد درِ بهشت است. تقوی به معناى خداترسى درونى و پرهيز از هرگونه گناه و احساس مسئوليّت در پيشگاه پروردگار است كه سد محكمي ميان انسان و گناهان او ايجاد مى كند.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام علىٌّ(عليه السلام)

لايَنفعُ العملُ للآخِرَةِ مَعَ الرَّغبةِ في الدُّنيا

با وجود ميل و خواهش به دنيا، کار براى آخرت بى فايده است

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 58