شاخصه های «اعجاز بیانی» قرآن

چه شاخصه هایی برای تعریف «اعجاز بیانی» قرآن می توان ذکر نمود؟

«اعجاز بيانى» قرآن را مى توان در پنج بخش خلاصه نمود: 1. گزینش کلمات؛ به گونه ای که انتخاب کلمات و واژه های به کار رفته در قرآن کاملا حساب شده است. 2. سبک و شیوه بیان؛ قرآن سبکی نو و روشی تازه ارائه داده که مورد پذیرش و پسند شنوندگان قرار گرفته است. 3. نظم آهنگ قرآن؛ یکی از مهم ترین جنبه های اعجاز بیانی قرآن است. 4. وحدت موضوعی یا تناسب معنوی میان آیات هر سوره، یکی از ویژگی های قرآن است. 5. نکته ها و ظرافت ها؛ در قرآن استعاره، تشبیه، کنایه و نکات بدیع و ... به کار رفته است.

پاسخ امام علي(ع) به اتهامات معاويه

امام علي(علیه السلام) در پاسخ به اتهام معاويه درباره حسد داشتن حضرت به خلفاي نخستين چگونه از خود دفاع کرده است؟

ایشان در این باره می فرماید: «تو چنين پنداشتى كه من نسبت به خلفاء پيشين حسد ورزيدم و بر آنها ستم كردم اگر اين گونه باشد جنايتى بر تو نرفته است كه از تو عذرخواهى كنم [و ابداً به تو مربوط نيست به گفته شاعر:] اين عيبى است كه گَرد عارِ آن بر تو نمى نشيند». در واقع منظور امام(ع) اين است كه اگر من مشكلى با خلفا داشته ام بايد آنها يا فرزندان آنها مدعى شوند؛ اما تو كه از «طلقاء» هستى و در آخرين مرحله از روى ناچارى در «فتح مكّه» اسلام را پذيرا شدى، حق ندارى در اين موضوع وارد شوى.

ارزش سکوت در آیات قرآن

آیا سکوت دارای ارزش معنوی است؟

در دو مورد از آيات قرآن «سكوت» به عنوان يك ارزش مطرح شـده است. نخست در داستان حضرت مريم(س) در آن هنگام كه نوزادش متولّد شد و او از ترس تهمت هاى مردم بى ايمان، تقاضاى مرگ كرد. در اين هنگام ندائى شنيد كه به او دستور مى دهد با اشاره به مردم بگو: من براى خدا روزه گرفته ام و امروز با احدى سخن نمى گويم. در سوره آل عمران، آيه 41 نيز «زكريّا» پس از شنيدن مژده فرزند دار شدن، تقاضاى آيتی از پروردگار كرد. خداوند فرمود: آيت تو آن است كه سه روز جز با اشاره و رمز با مردم سخن نخواهى گفت.

خداوند، ذاکر برخی از بندگان

چگونه ممکن است که ذات پاک خداوند ذاکر بنده اش باشد؟

گاهي خداوند بنده خود را به ياد مي ‏آورد و گاهي بنده، خداوند را به ياد مي آورد. مثلا در سوره مريم(س) دارد كه رحمت خاص الهي به ياد حضرت زكريّا(ع) قرار گرفت و شخص زكريا(ع) مذكور، منظور و مرحوم آن رحمت ويژه واقع شد و گاهي بر عكس مي شود و بنده، خدا را به ياد مي آورد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الصّادق عليه السّلام :

ما مِنْ اَحَدٍ قالَ فى الحُسَينِ شِعْراً فَبَکى وَ اَبکْى بِهِ اِلاّ اَوْجَبَ اللّهُ لَهُ الْجَنّةً وَ غَفَرَ لَهُ.

هيچ کس نيست که درباره حسين عليه السّلام شعرى بسرايد و بگريد و با آن بگرياند مگر آن که خداوند، بهشت را بر او واجب مى کند و او را مى آمرزد.

رجال شيخ طوسى ، ص 289