در جنگ بدر مطابق رسم همه نبردها در آغاز، جنگ تن به تن ميان شجاعان دو لشکر آغاز شد و عبیده بن حارث با عتبة روبرو شد و ضرباتى بین آن دو رد و بدل شد اما سرانجام عبیده زخمي شد و پیکر نیمه جانش را نزد پیامبر(ص) بردند، در آن حال از حضرت پرسید: آیا من شهید نیستم؟ حضرت فرمودند: آرى تو شهيد راه خدا هستى.

به فرموده امام علی(ع)، هرگاه آتش جنگ شعله ور مى شد و دشمنان حمله مى كردند، رسول خدا(ص) اهل بيت خود را پيشاپيش لشكر قرار مى داد و بدين وسيله اصحابش را از آتش شمشيرها و نيزه ها مصون مى داشت. سپس امام(ع) نام سه نفر از بستگان نزديك خود كه در سه جنگ مهم از جنگ هاى اسلامى به شهادت رسيدند را ذكر مى كند؛ نخستين آنها «عبيدة بن حارث» پسر عموى پيغمبر(ص) كه در روز بدر شهيد شد و دوم حمزه عموى پيغمبر(ص) كه روز اُحُد به شهادت رسيد و سومين نفر جعفر بن ابى طالب پسرعموى ديگرش كه در جنگ موته به افتخار شهادت نايل شد.

ابو جهل نسبت شعر و شاعرى به پیامبر(ص) می داد و عقبه یا عتبه نسبت کهانت به حضرت می داد. اين دو آيه نفى نسبت هاى ناروايى است كه مشركان و مخالفان به پيامبر(ص) مى‏ دادند؛ زیرا شعر معمولاً زائیده تخیلات و هیجانات عاطفى است، درحالى که قرآن در عین زیبائى و جذابیت، کاملاً مستدل و منطقى و عقلانى است.

 جنگ بدر به عنوان نخستین جنگ مشرکین و سپاه اسلام، حساسیت ویژه ای داشت. تعداد لشکریان شرک سه برابر سپاه اسلام بود و تعدادی از آنان در ابتدا با غرور خاصی به میدان آمدند و هماورد طلبیدند. حضرت علی(ع) به عنوان یکی از مبارزین سپاه اسلام به پیکار آنها رفت. این حادثه تاثیر بسیار مثبتی بر روحیه لشکر اسلام و پیروزی نهایی در جنگ بدر داشت. علاوه بر آنها، تعداد بسیار زیادی از لشکر مشرکین را حضرت علی(ع) به درک واصل کرد.

پيامبران همواره اقوام منحرف را دعوت مي كردند و با پشتكار و حوصله، تمام ناراحتى ها را به جان مي خريدند؛ امّا گاه كه تمام درها بسته مى شد و از هدايت آنها مأيوس مى شدند آنان را نفرين مى كردند كه گاه سبب ريشه كن شدن شان مي شد. در زندگى پيامبر(ص) نيز نمونه هايى از اين نفرين ها ديده مى شود؛ نفرين پيامبر به «حكم بن عاص» عموى عثمان، نفرين به ابوجهل، عتبه، شيبه، وليد و اميّه، نفرين به طائفه «مُضَر» و ... بخشي از اين نفرين هاست. درخواست پيامبر(ص) از على(ع) براي نفرين كوفيان نيز در همين راستا قرار دارد.