خداوند در آيه 105 سوره «نحل» مى فرمايد: «دروغ و افترا كار كسانى است كه ايمان به آيات خدا ندارند». این آيه به خوبى دلالت مى كند كه دروغ با ايمان سازگار نيست. روایتی از پيامبر(ص) در تفسير اين آيه نقل شده كه: «از آن حضرت پرسيدند: آيا ممكن است مؤمن آلوده بى عفتى شود؟ فرمودند: احتمال دارد. عرض كردند آيا ممكن است آلوده سرقت گردد؟ فرمودند: ممكن است. عرض كردند: اى رسول خدا آيا مؤمن ممكن است دروغ بگويد؟ فرمودند: نه، سپس آيه فوق را تلاوت فرمودند». البته بايد توجه داشت كه ايمان داراى مراحلى است.

امام علی(ع) در خطبه 210 نهج البلاغه، مى فرمايد: «در زمان حيات رسول خدا(ص) آن قدر دروغ بر آن حضرت بسته شد كه حضرت به پا خاست و خطبه اى خواند و فرمود: هر كس عمداً به من دروغى ببندد، جايگاه خويش را در آتش دوزخ مهيّا ساخته است».

انصار به پیامبر(ص) عرض کردند اگر مشکل مالى پیدا شده، اموال ما در اختیار تو قرار دارد، آیه «قُلْ لاأَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِى الْقُرْبى» نازل شد. منافقان گفتند: پیامبر بر خدا افترا بسته و هدفش این است که ما را بعد از خود در برابر خویشاوندانش ذلیل کند، آیه «أم یقولون افتری...» نازل شد گروهى پشیمان شدند و آیه: «وَ هُوَ الَّذِی یَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبادِهِ...» نازل گردید.

در تورات چگونگی بیرون شدن آدم و حوا از بهشت به صورت کفرآمیزی روایت می شود مانند: 1- افترا و نسبت دادن بخل به خداوند. 2- کم دانشی و بی عقلی آدم و حوا که منجر به عدم اطلاعشان از ناپسندی وضعیت برهنگیشان بود. 3- تجسم خداوند متعال و جهلش به برخی امور جزئی مانند پنهان شدن آدم و حوا. 4- دل سوزی شیطان برای آدم و حوا. 5- توصیف جاهل ماندن به عنوان وضعیت مطلوب خداوند و طرد دانایان از بهشت. 6- مطرود و منفور بودن شیطان به خاطر عمل خیرخواهانه هدایت بشر و آگاه کردن او و... .

دروغ گویان گاهى آن قدر دروغ را تكرار می کنند كه تدريجاً آن را باور مى كنند. روانشاسان گفته اند تلقين گاهى اثر علم و يقين دارد. لذا تلقين مكرّر دروغ در امور دين، آنها را فريفته و از تسليم در برابر خداوند و خضوع در مقابل حق باز مى داشت. انكار واقعيت ها گاه از لجاجت ناشى مى شود، گاه از تعصّب، گاه از كبر و غرور، گاه از علاقه به حفظ منافع مادى، و گاه به خاطر شهوات ديگر. ولى به هر حال اين اثر را دارد كه بر اثر تداوم، حجابى براى عقل و فطرت مى شود و تشخيص را وارونه مى كند.

روایاتی وجود دارد که برای برخی از تعزیرات عدد معینی بیان نموده است. از جمله روایتی از امام صادق(ع) که در مورد برده اى كه به انسان آزادى افترا و بهتان زده بود فرمودند: «چنين شخصى مستحق هفتاد و نه، يا هفتاد و هشت، تازيانه است». روايت مذكور مقدار تعزير جرمهايى كه متناسب با قذف است را معيّن نموده است. در اين گروه از روايات، در مورد برخى از مصاديق تعزير اعداد خاصّى ديده مى شود.