این سوره، در حقیقت از سه بخش تشکیل مى شود: 1- طرح بهانه جوئی های مشرکان و پاسخ آن و بیم دادن آن ها از عذاب الهی و بیان سرگذشت اقوام پیشین که همگی هلاک شدند. 2- بیان قسمتى از دلائل توحید و نشانه هاى عظمت خداوند در جهان آفرینش. 3- بیان فشرده ولی بسیار جامع و جالبى از صفات مؤمنان راستین و خالص.

این سوره هفت بخش دارد: 1- عظمت قرآن مجید و اهمیت آن. 2 - دلائل توحید. 3- ادعاهاى طبیعى مسلکان و پاسخ قاطع به آن. 4- سرنوشت بعضى از اقوام پیشین همچون بنى اسرائیل. 5- تهدید شدید گمراهانى که اصرار بر عقائد انحرافى دارند. 6- دعوت به عفو و گذشت. 7-  مساله قیامت و نامه اعمال.
 

برای آن پنچ تفسیربیان شده: 1- حالاتی که انسان در طریق پر رنج و مشقت خود از دنیا تا آخرت به سوى خداوند پیدا مى کند.2- حالاتى که انسان از هنگام نطفه تا موقع مرگ مى پیماید. 3- حالاتی که انسان در زندگى دنیا از سلامت و بیمارى و اندوه و...  مى پیماید. 4- شدائد مختلفى که انسان در روز قیامت با آن رو به رو مى شود. 5- حالاتى که در اقوام پیشین واقع شده، مثل انکارهاى مخالفان و... .