اولا: دعا کردن دستوری است که خدای حکیم داده است و حُکم خدای حکیم منافاتی با حکمت او ندارد.  ثانیا: دستور به دعا فقط برای اجابت نیست؛ حکمت اصلی دعا ارتباط با خداست.  ثالثا: دعا خود در «سلسله اسباب» حکمت و مصلحت الهی قرار دارد. خداوند به همان دليل كه حكيم است، مواهب او نسبت مستقيمى با شايستگى ها و لياقت هاى افراد دارد؛ دعا كنندگان واقعى با رفتن به در خانه خدا ميزان اين شايستگى را در خود بالا مى برند.  رابعا: توجه به اثرات و برکات دعا نشان می دهد که این آموزه دینی به هیچ وجه موضوعی بی ثمر نیست و به خاطر این آثار و برکات امری «راجح» و قابل اعتناء می باشد.

انبياى پيشين براى اين كه انسان بتواند در راه خود به سوى تكامل پيش برود، هر كدام قسمتى از نقشه اين مسير را در اختيار او گذاردند؛ تا اين که انسان  شايستگى را پيدا كرد كه نقشه كلى و جامع تمام راه را به وسيله آخرين پيامبر از سوى خداوند بزرگ در اختيار بگیرد. بديهى است با دريافت نقشه كلى و جامع، نيازى به نقشه ديگر نخواهد بود.

مردم در زندگى این دنیا براى نجات از چنگال مجازات ها غالباً، یا متوسّل به پول مى شوند، و یا به پارتى، یعنى از طریق «رشوه ها» و «رابطه ها» براى خنثى کردن مجازات ها دست به کار مى شوند. اگر تصور کنند که در آنجا نیز چنین برنامه هائى امکان پذیر است، دلیل بر نهایت نادانى آنها است. در مورد «شفاعت» به هیچ وجه مفهوم مادى در آن نیست، بلکه با توجه به آیات صریحى که در این زمینه وارد شده است، تنها در سایه پیوندهاى معنوى و شایستگى ای که به خاطر بعضى از اعمال خیر به دست آمده، مى باشد.

بعضى از مشرکان مانند «ولید بن مغیره» به هنگام مبعوث شدن پیامبر(ص) با تعجب و انکار مى گفتند: آیا از میان همه ما وحى الهى بر محمّد [این یتیم فقیر و تهیدست] نازل شده است؟ آیه 75 سوره حج نازل شد و به آنها پاسخ گفت، که انتخاب انبیاء و فرشتگان براى رسالت، روى معیار شایستگى و معیار معنویت آنها بوده است.

هر مأموریتى نیاز به شایستگى در خور آن مأموریت دارد؛ لذا پیامبران، که پیام سراسر نور و معنویت خدا را از طریق وحى دریافت داشته، باید چنان پاک و منزّه باشند که بتوانند با ذات پاک خدا که از هر عیب و نقص مبّراست ارتباط پیدا کنند، و پیامى که محتوایش مملوّ از پاکى و تقواست دریافت دارند. از سوى دیگر نماینده هرکس مظهر وجود او است، و طبق آیه 124 سوره انعام خداوند که منبع لایزال معنویت و پاکى است، نماینده خود را از میان گنهکاران انتخاب نمی کند.