علمای تعلیم و تربیت اتفاق نظر دارند که یکی از موثرترین شیوه های تربیت صحیح، ارائه الگوهای تربیتی صحیح  است. آری اگر مربّی ویژگی های لازم را دارا باشد، عملاً می تواند برای متربی الگو باشد. لذا باید اسوه و الگوی دیگران، در رفنارش عاری از خطا و اشتباه باشد. از این روست که خداوند بر بندگانش منّت نهاده و بندگان برگزیده و معصوم خود را به عنوان الگوهای کامل معرفی کرده است. پس بهترین شیوه در تعلیم و تربیت استفاده از مقام تربیتی معصومین(ع)، و سیره رفتاری آنان است.

در متون ديني آداب زيادي براي استادي و شاگردي ذکر شده است. آدابي مانند: خالص کردن نيت، عمل کردن به هر ميزان از علم، خوش اخلاقي، حضور با طهارت در مجلس درس، سرگرم بودن هميشگي به امور و فعاليت هاي علمي، بخل نورزيدن در بذل علم، آموزش آداب و عادت هاي نيکو به شاگردان، عدم تبعيض ميان شاگردان، دعا خواندن، غنيمت شمردن فرصت جواني براي تحصيل علم، رعايت نهايت مراتب احترام و تواضع به استاد، تفکر و تأمل مرتب در علومي که آنها را صرفا به ياد سپرده و... .

حمران بن اعين، برادر زراره بود. ذهبى گفته: اصحاب سنن اخبارش را نقل کرده اند. ابوحاتم گفته: استاد و بزرگ است.

شیخ ابوالحسن على بن احمد فنجکردى نیشابورى. از استادان و آگاهان فنّ ادبیّات و در شمار بزرگان علم و از اساتید ماهر حدیث است .فنجکردى از پیشوایان علم لغت است که به حقیقتِ معانى لغات و تصریف هاى آن آشنا است. وی از کسانى است که بر معاریض کلام [معانى کنایى سخن] و لحن سخن و فحواى تعابیر آگاه است. وي رمضان 513 وفات نمود.

بسيارى از علماى سير و سلوك عقيده دارند كه رهروان راه كمال بايد زير نظر استادى كار كنند و براى لزوم انتخاب استاد به آيه «فَاسْئَلُوا اَهْلَ الذِّكْرِ»؛ (از آگاهان بپرسيد) و داستان موسى وخضر، و همچنین به لقمان و فرزندش استدلال كرده اند ولى در مباحث اخلاقى هميشه استاد خصوصى لازم نیست. هرچند وسيله خوبى براى نيل به كمال و طىّ طريق در كوتاهترين مدّت مى باشد.

در آیات و روایات متعدد اسلامی به ثمرات و ویژگی های بسیار والای علم و علم آموزی اشاره شده است؛ مثلا گفته شده که علم هدف آفرینش جهان، یکی از اهداف بعثت انبیاء، وجه ممیزه بشر، یکی از لوازم مدیریت و رهبری، سرچشمه ایمان و تقوا و خداترسی و قدرت و ... است. به همین خاطر می بینیم که پیشوایان دینی ما هیچ محدودیت جنسیتی، زمانی و مکانی را به عنوان بهانه ای برای ترک تحصیل دانش نمی پذیرفتند؛ مثلا از حضرت علی(ع) روایت شده که فرموده دانش را حتی از مشرکین نیز فرا بگیرید.