این کتاب که «طبقات ابن سعد» نیز نامیده مى شود از مهم ترین منابع سیره نویسى و صحابه شناسى (رجال حدیث) به شمار مى رود که توسط محمد بن سعد بن منیع هاشمى (168ـ230) تالیف شده است. تنظیم و منسجم کردن همه این مطالب توسط خودش مقدور نشد و پس از وفاتش توسط شاگرد مبرّز وى یعنى حسین بن فهم تدوین شد. یعنى کتاب طبقات در واقع توسط ابن فهم تدوین شده است اگر چه محتوا و مطالب آن از ابن سعد است. این کتاب مهم ترین کتابى است که از قرن دو و سه باقى مانده و بسیارى از مطالب مربوط به سیره نبى اکرم و اصحاب ایشان، و همچنین بررسى شخصیت هاى مهم اسلام تا زمان خودش را دربر دارد. ابن سعد که یک سنى مذهب متعصب بوده است در بسیارى از موارد، در شرح حال شخصیت هاى شیعه ونقل وقایع مربوط به شیعه کینه ورزى خود به شیعیان را اظهار کرده است.

ابو عبد الله محمد بن سعد بن منیع هاشمى مشهور به کاتب واقدى (168ـ230ق) یکى از معروف ترین و مهم ترین مورخان و سیره‌نویسان بغداد است که نویسنده کتاب «الطبقات الکبرى» معروف به «طبقات ابن سعد» مى باشد. در مورد زادگاه او سخن قطعى از سوى مورخان و تراجم نویسان ذکر نشده است و در این مورد اختلاف وجود دارد. برخى او را بصرى، عده‌ای مکى، و برخى دیگر او را آزاده شده در بغداد مى دانند. او پس از وفات در سال 230ق در مقبره باب الشام دفن شد .او علاوه بر روایت حدیث، سیره و تاریخ، راوى در قرائت نیز بوده و قرائات مختلف قاریان مدینه را از واقدى فرا گرفته و نزد یعقوب ابن اسحاق حضرى، قارى مهم بصره (از قاریان دهگانه) نیز حاضر مى شد. او یک سنى مذهب متعصب بود و غالب علماى اهل سنت از تراجم نویسان و دانشمندان علم رجال، او را عادل، صادق، و موثّق دانسته اند. به گونه اى که احمد بن حنبل نیز بنا به روایتى به او اعتماد داشت.

ابن سعد در الطبقات الکبرى می گوید: چون زمان وفات ابوطالب رسید، فرزندان عبدالمطّلب را جمع کرد و گفت: مادامى که سخن محمّد را گوش دهید و امر او را تبعیّت کنید، در خیر و خوبى هستید؛ پس از او پیروى کنید و او را کمک کنید تا رستگار و هدایت شوید.

عایشه بعد از واقعه جمل بارها ابراز پشیمانی کرد و ابن زبیر را ملامت نمود. وی می گفت: به خدا سوگند، دوست داشتم بیست سال پیش از این روز، مرده بودم. دوست داشتم در سوگ ده فرزند مانند حارث بن هشام مى نشستم و همراه پسر زبیر، این راه را نمى پیمودم. وقتى آیه: «وقرن فى بیوتکنّ...» را تلاوت مى کرد، چنان می گریست که روسرى اش خیس مى شد. او به عبد الله بن عمر می گفت: اگر تو مرا باز مى داشتى، دست به شورش نمى زدم... .