از ديدگاه عموم، انسان داراي زندگی اجتماعی است و تمام منافعش از كنار آن می گذرد. انسان چون در اين نوع زندگی، خواه ناخواه دچار كشمكش ها می شود نيازمند قوانينی است كه لازمه اجرای آنها، وجود حكومت است. پيشرفت مردم در سايه برنامه ريزي نيز محتاج حكومت است. از ديدگاه خداپرستان، جامعه با نصيحت اداره نمی ‌شود؛ بلكه نيازمند تشكيل حكومت است تا به اهدافش برسد. پيامبر(ص) هم با ايجاد حكومت توانست به اهدافش برسد. پس تا حكومتى بر اساس اعتقادات الهى تشكيل نشود قسمت عمده احكام اسلامى روی زمين مى ماند.

احكام اسلامی بر سه قسم است: 1- احكام عناوين اوّليّه؛ مثل وجوب نماز و حرمت شراب. 2- احكام عناوين ثانويّه؛ مانند حلّيت استفاده از مردار به هنگام اضطرار، و وجوب نماز شب بر اثر نذر يا عهد يا قسم. 3- احكام حكومتى؛ مانند تعيين قيمت كالاها، قوانين و مقرّرات عبور و مرور.

بعضى از افراد، در اثر نارسايي هاى تربيتى و عوامل ديگر، داراى يك نوع تضاد روحى و ناهماهنگى شخصيتی و فکری هستند. به همين دليل اعمال و رفتار متضادى از آنان سر مى‏ زند كه گاه موجب شگفتی مى‏ گردد. یکی از اين افراد «هارون‏ الرشيد» است. هارون كه در دربار خلافت به دنيا آمده و از كودكى، با عيش و خوش گذرانى خوگرفته بود و از سوى ديگر محيط كشور اسلامى و موقعيت خود وى، ايجاب مى‏ كرد كه يك فرد مسلمانان و پايبند به مقررات آيين اسلام باشد، از اين رو، وجود او معجونى از خوب و بد و زشت و زيبا بود.

در عرفان اسلامى احكام دینی كاملا محترم است و سالك طريقت براى وصول به حقيقت كمترين تخطى از احكام شريعت نمی کند در حالى كه در عرفان التقاطى یا همان «تصوف» نادیده گرفتن این احکام نه تنها مجاز شناخته شده، بلكه احياناً مورد توصيه نيز قرار گرفته و به عنوان يك الگو مطرح شده است.