حضرت علی(ع) در موارد متعددی راجع به موضوع امامت شان صراحتا بیاناتی را فرموده اند. بخشی از صریح ترین این بیانات، احتجاجات آن حضرت به آیه 55 سوره مائده است. ایشان بارها با استدلال به این آیه از شایستگی خود در امامت معنوی و زعامت سیاسی جامعه سخن گفتند؛ مواردی مانند: در گفت وگویی با خلیفه اول، در شورای شش نفره بعد از مرگ خلیفه دوم و در مجلسی که در زمان خلیفه سوم با حضور چهره های شاخص منعقد شده بود، که حتی در مورد اخیر صراحتا به واقعه غدیر نیز اشاره کرده اند.

از آن گذشته ایشان در یکی از مهم ترین خطبه های خود که به خطبه «شقشقیه» نیز شناخته می شود صریحا حقانیت خود در خلافت و غصب این حق توسط دیگران صحبت می کنند و می فرمایند که فلان شخص جامۀ خلافت را بر تن کرد در حالى که مى دانست جایگاه من در حکومت اسلامى چون محور سنگ هاى آسیاب است او مى دانست که سیل علوم از دامن کوهسار من جارى است و مرغان دور پرواز اندیشه ها به بلنداى ارزش من نتوانند پرواز کرد.

فضائل و مناقب بسیارى از زبان علماى اهل سنت درباره شخصیت والاى امام رضا(ع) نقل شده است. همانند: سمهودى که می گوید: «على الرضا فرزند موساى کاظم، بهترین فرد زمانش و مردى جلیل القدر بود و «معروف کرخى» به دستش اسلام آورد»، و ابن حجر عسقلانى می نویسد: «رضا(ع) از اهل علم و فضل بوده و نسبى شریف داشت». هم چنین خیرالدین زرکلى می گوید: «على فرزند موسى کاظم فرزند جعفر صادق، ابوالحسن، ملقّب به رضا، هشتمین نفر از دوازده امام نزد امامیه است. او از بزرگان سادات اهل بیت و فضلاى آنان است».

مفسرین و دانشمندان اهل تسنن در کتب«بحر المحیط»، «ینابیع المودة»، «مناقب» و«الاعتقاد»، نقل مى کنند: آیه فوق درباره على(ع) نازل شده است. همچنین روایات متعددى در منابع شیعه، مانند: «کافى» و تفسیر«عیاشى» و کتب«صدوق»  نقل شده: که منظور از «اولوا الامر» ائمه معصومین(ع)مى باشد و حتى در بعضى از آنها نام امامان صریحاً ذکر شده است.

منزوى شدن اهل بیت(ع) سبب شد که غاصبین، آنچه از فضایل در شأن آنها بود، و طبعاً شایستگى و اولویت آنها را براى مسأله خلافت اثبات مى کرد، سانسور کنند. زیرا ذکر این مناقب، سؤال انگیز بود که؛ پس چرا دیگران پیشى گرفتند؟! آنها نه فقط به محو فضایل اهل بیت(ع) کوشیدند، که براى اثبات فضیلت دیگران به جعل و نشر اکاذیب نیز پرداختند، حتى بعضى از صحابه را براى این کار خریدند. گفتن فضایل اهل بیت(ع) در منابر و مجالس ممنوع شناخته شده و بدترین مجازات ها را درباره گویندگان فضائل اهل بیت(ع) داشتند.

علي(ع) فرمود: مبادا درباره ما غلوّ کنيد، بلکه بگوييد ما بنده خداييم، از حدّ بندگى ما را بلاتر نبريد آنگاه هر چه خواستيد درباره ما بگوئيد ولى غلوّ نکنيد. امام صادق(ع) فرمود:به خدا سوگند ما بندگان، مخلوق خدائيم که براى ما پروردگارى است که او را پرستش مى کنيم و اگر دست از پرستش او برداريم ما را دچار عذاب خود خواهد کرد... ما را مخلوق خدا بدانيد و درباره (مناقب) ما هر چه مى خواهيد بگوييد که به نهايت آن نخواهيد رسيد.