آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

علي(ع) فرمود: مبادا درباره ما غلوّ کنيد، بلکه بگوييد ما بنده خداييم، از حدّ بندگى ما را بلاتر نبريد آنگاه هر چه خواستيد درباره ما بگوئيد ولى غلوّ نکنيد. امام صادق(ع) فرمود:به خدا سوگند ما بندگان، مخلوق خدائيم که براى ما پروردگارى است که او را پرستش مى کنيم و اگر دست از پرستش او برداريم ما را دچار عذاب خود خواهد کرد... ما را مخلوق خدا بدانيد و درباره (مناقب) ما هر چه مى خواهيد بگوييد که به نهايت آن نخواهيد رسيد.

از امیرمؤمنان(علیه السلام) نقل شده که حضرت فرموده است: «إیّاکم والغلوّ فینا، قولوا إنّا عبید مربوبون، وقولوا فی فضلنا ماشئتم»(1)؛ ( مبادا درباره ما غلوّ کنید، بلکه بگویید ما بنده و پرورده خداییم در این صورت هر چه درباره فضیلت ما مى خواهید بگویید) .
همچنین حضرت مى فرماید: «لا تتجاوزوا بنا العبودیة ثمّ قولوا ما شئتم و لا تغلوُا و ایّاکم و الغلوّ کغلوّ النصارى فإنى برىءٌ من الغالین» «از حدّ بندگى ما را بلاتر نبرید آنگاه هر چه خواستید درباره ما بگوئید ولى غلوّ نکنید همانند مسیحیان که (درباره عیسى بن مریم) غلوّ کردند، بدرستیکه من از کسانى که غلوّ کنند بیزارم».(2)
و نیز حضرت فرمودند: «الکُفر على أربع دعائم: على الفسق و الغلوّ و الشکّ و الشُّبهة»(3)؛ «کفر بر چهار پایه استوار است: برفسق و غلوّ و شک و شبهه».
از صالح بن سهل نقل شده که گفت: من همواره درباره امام صادق(علیه السلام) آنچه را که اهل غلوّ درباره ایشان مى گفتند قائل بودم تا اینکه روزى امام صادق(علیه السلام) به من نگاهى کردند و فرمودند: «وَیْحَکَ یا صالح! إنا والله عبیدٌ مخلوقون لنا ربٌّ نعبده و إنْ لم نعبده عَذَّبَنا»(4) «واى بر تو اى صالح! بخدا سوگند ما بندگان، مخلوق خدائیم که براى ما پروردگارى است که او را پرستش مى کنیم و اگر دست از پرستش او برداریم ما را دچار عذاب خود خواهد کرد».
و نیز حضرت مى فرماید : «اجعل لنا ربّاً نؤوب إلیه وقولوا فینا ما شئتم»(5)؛ (براى ما پروردگارى قرار دهید که بازگشت ما به سوى اوست، آنگاه هر چه درباره فضیلت ما مى خواهید بگویید).
و مى فرماید: «اجعلونا مخلوقین وقولوا فینا ما شئتم فلن تبلغوا»؛ (ما را مخلوق خدا بدانید و درباره (مناقب) ما هر چه مى خواهید بگویید که به نهایت آن نخواهید رسید) .(6)