روشن است كه منظور از عدم وجود مثل اين است كه براى ذات خدا و صفات و افعال او مثل و مانندي وجود ندارد؛ چرا كه ذات او واجب الوجود و صفات او نامتناهى و افعال او نيز چنين است. درست است كه صفاتى همچون «سميع» و «بصير»، بر خدا و خلق اطلاق مى شود؛ اما انسان و جاندارانى كه داراى چشم و گوش هستند تنها قسمت هاى محدودى از رنگ ها و امواج صوتى را درك مى كنند و در علوم امروز ثابت شده امواج صوتى كه گوش هاى انسان و حيوانات قادر به درك آن نيست بسيار بيش از آن مقداري است كه مى تواند درك كند.

فلاسفه و علماى علم كلام دليلى براى اثبات يگانگى ذات خدا ذكر كرده اند كه آيه صريحى در قرآن مجيد براى آن نيافتيم. خلاصه آن چنين است: اگر خداوند همتايى داشته باشد، دوگانگى دو خدا ايجاب مى كند كه هريك ويژگى هايى داشته باشد، در اين صورت هر كدام مركّب از دو جزء مى شوند: «جهت اشتراک» و «جهت تفاوت». در اين صورت بايد بپذيريم كه هر يك از آنها نيازمند به اجزاى خويش است، چون مركّب بدون اجزاء ممكن نيست؛ و اگر نيازمند باشد واجب الوجود نخواهد بود، زيرا واجب الوجود يا مبدأ نخستين جهان از همه چيز بى نياز است.

شرک در لغت به معنی همكارى و مقارنت - در مقابل انفراد- و یا به معنی شىء ممتد و مستقيم آمده است. در قرآن مجيد معمولا به معناى قرار دادن همتا براى خدا و قبول شبيه و شريكى در ذات يا صفات يا خلقت و تدبير، يا همتايى در مسأله عبوديّت براى او آمده  است.

بسيارى از مردم مى گويند معناى توحيد ذات اين است كه خدا يك است و دو نيست. اين تعبير، تعبير درستى نمى باشد؛ زيرا مفهوم اش واحد عددى است؛ - يعنى دومى براى خدا تصوّر مى شود امّا وجود خارجى ندارد - و مسلّماً اين سخن نادرست است. صحيح اين است كه گفته شود معناى توحيد ذات اين است كه خدا يكى است و دومى براى او تصوّر نمى شود. يا به تعبير ديگر: خدا شبيه و نظير و مانند ندارد؛ نه چيزى به او شبيه است، و نه او به چيزى؛ چرا كه يك وجود بى نهايت كامل، داراى چنين صفتى مى باشد.