«درایه» در لغت از ریشۀ «دَرَیَ» به معنای شناخت و دانستن است. در اصطلاح نیز به علمی می گویند که از سند حدیث و متنِ آن و کیفیت حمل حدیث و آدابِ نقل آن بحث می کند. به وسيله این علم، طبقه‏ بندى حديث از قبيل: متواتر، مستفيض، صحيح، ضعيف، موثق، حسن، مرسله، مقطوعه، مضمره بودن و ... شناخته مى‏ شود و از پيش نيازهاى اجتهاد است. هدف این علم مشخص کردنِ روایاتِ معتبر از غیر معتبر و نیز شناختنِ کلمات و اصطلاحات علوم حدیثی می باشد.

روایتی از امام حسن عسکری(ع) نقل شده که مضمون آن توصیف موضوع ولادت اهل بیت(ع) با چنین ویژگی هایی است؛ اما این روایت از یک سو با آیه 6 سوره فصلت که از پیامبر(ص) می خواهد خود را بشری مثل مردم معرفی کند ناهمخوانی پیدا می کند و هم اینکه در بررسی های سندی مشخص می شود این روایت هم مرسله است و هم راوی آن در کتاب الهدایه الکبری از سوی رجالی ها و علما ضعیف و فاسد العقیده توصیف شده است.

همه احادیث ابوهریره در حکم مرسل اند، زیرا ابوهریره چنان بود که حتی اگر سخنی را با واسطه از رسول خدا(ص) می شنید، بدون هیچ قرینه ای، آن را به پیامبر(ص) نسبت می داد. برای او تفاوتی نداشت آن سخنان را با واسطه یا بدون واسطه از رسول خدا(ص) شنیده باشد. مثلا؛ او روایت «و أنذر عشیرتک الأقربین» را آن چنان نقل کرده که گویا در آن مکان حضور داشته، در حالی که وی پس از بیست سال به حجاز قدم نهاده است. و چون احادیث مرسل او با مسندها آمیخته شده بر طبق قاعدة شبهة محصوره، تمام احادیث او از اعتبار ساقط می شود.

کتاب «الاصابه فى تمییز الصحابه» تالیف ابن حَجَر عسقلانى بوده و یکى از مهم ترین و اساسى ترین منابع اهل سنت در شناخت و بررسى احوال اصحاب پیامبر اسلام(ص) و راویان احادیث نبوى به شمار مى رود. این کتاب شرح حال مفصّلى از حدود دوازده هزار صحابى (اعم از زن و مرد) را در بر دارد که جامع تر از سایر کتاب هاى تالیف شده در این زمینه به شمار مى آید. نکته شایان اهمیت درباره کتاب اصابه این است که ابن حجر عسقلانى بسیارى از مطالب را از کتاب هاى دانشمندان شیعه مثل «ابن ابى طّى»، شیخ «منتخب الدین رازى»، «برهان الدین قزوینى»، و «ابن الفوطى یا ابن صابونى» که از شاگردان خواجه نصیرالدین طوسى بود و همچنین کتاب شیخ مفید درباره مناقب على(ع) نقل کرده و بهره برده است. یعنى ابن حجر در نوشتن این کتاب به مطالب دانشمندان شیعى هم اعتماد داشته است؛ با اینکه تشیع را عامل ضعف سند روایت مى دانست!

اشکال می کنند که راوي اين دعا كه «محمد بن جعفر مشهدى» است و آن را از «محمد بن ابى قرّه» نقل كرده معاصر او نبوده است؛ اما این اشکال را مى توان اين گونه توجيه كرد: 1- شيخ مشهدى کهنسال بوده و محمد بن ابى قره را درك كرده است. 2- اگر چه روایت مرسل است ولى ابن مشهدى به نقل شدن روایت از محمد بن ابى قره يقين داشته است. 3- ابن مشهدى دعا را از كتاب «المزار» ابن ابى قره نقل كرده است؛ زيرا مطابق نقل «صاحب رياض» ابن ابى قرّه كتابى به نام «المزار» داشته است.