محاسبه نرخ تورّم در ديون و مطالبات

آيا محاسبه نرخ تورّم در ديون و مطالبات، ربا محسوب مى‏ شود؟

در محيط ما و مانند آن كه در «عرف عام» نرخ تورّم در بين مردم محاسبه نمى ‏شود، كلا «ربا» محسوب مى‏ شود، زيرا اشخاصى كه به يكديگر وام مى‏ دهند بعد از گذشتن چند ماه يا بيشتر، عين پول خود را مطالبه مى‏ كنند و تفاوت تورّم محاسبه نمى‏ شود و اين كه در محافل علمى تورّم به حساب مى‏ آيد به تنهايى كافى نيست، زيرا مدار بر عرف عام است.

ولى ما يك صورت را استثنا مى‏ كنيم و آن در جايى است كه مثلا بر اثر گذشتن سى سال، تفاوت بسيار زيادى حاصل شده باشد و لذا در مورد «مهريّه»‏ هاى قديم زنان يا مطالباتى از اين قبيل احتياط واجب مى‏ دانيم كه بايد به نرخ امروز حساب شود، يا لا اقل مصالحه كنند.

«ربا» در تضادّ با فلسفه پیدایش پول

آیا می توان تضادّ با فلسفه پیدایش پول را یکی از دلایل تحریم «ربا» دانست؟

«رباخوارى» با فلسفه وجود پول و اختراع آن در ميان انسان ها در تضادّ است؛ زيرا ربا، پول را از يك واسطه سالم انتقال و به يك كالاى كاذب مبدّل مى سازد. در واقع پول هميشه نقش ميانجى گرى در انتقال و تبلور ارزش كالا را بر عهده داشته، و هرگز يك متاع كه آن را معامله و خريد و فروش كنند نبوده است. بنابراين رباخواران كه پول را مى دهند و از آن سود مى گيرند، پول را از فلسفه اصيلش تحريف كرده و آن را به يك متاع قلّابى و كاذب مبدّل ساخته اند، و مسلّماً اين تحريف، اثرات منفى ركود و تورم اقتصادى و دو قطبى شدن جامعه و مانند آنها را به دنبال خواهد داشت.

منافات «ربا» با فلسفه پیدایش «پول»

آیا می توان یکی از دلایل فساد و بطلان «ربا» را منافات آن با فلسفه پیدایش پول دانست؟

یکی از دلایل تحریم رباخوارى، منافات این کار با فلسفه پيدايش «پول» است. رباخوارى باعث مى شود كه پول از شكل اصلى اش تحريف و به شكل يك كالا درآيد؛ چرا كه پول در اصل «ثَمَنْ» است نه «مُثْمَن»، یعنی واسطه كالاست نه كالا، و رباخوارى آن را كالا قرار مى دهد و از اين رهگذر جامعه را گرفتار خسارت مى كند.

پول گرفتن امام حسن (ع) برای وا گذاری خلافت و صلح با معاويه!

آيا درست است که امام حسن(ع) در قبال گرفتن پول از معاويه خلافت را واگذار و صلح کرد؟!

این ادعا در تاریخ طبری آمده و همان منبع می گوید كه امام حسن(ع) چون ياوری برای جنگ با معاويه نداشتند با او صلح كردند [نه به خاطر پول!]؛ امام خلافت و خراج همه شهرها را در دست داشت، و منطقی نیست به خاطر پول خلافت را رها کند! 
امام می داند که معاویه فردا برای هواداران علی(ع) حقی از بیت المال، قائل نخواهد بود، لذا جا دارد که از معاویه تعهداتی را بگیرد تا بتواند متکفّل خانواده شهدا و رزمندگانی باشد که با علی(ع) و ایشان همراه بودند. 
تقاضاهای امام حسن برای افشای ماهیت بنی امیه بود و هرگز از طرف معاویه عملی نشد و چهره منافق و فریبکار معاویه را برای سست عنصرهای کوفه نشان داد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

عَنِ الصّادقُ عليه السّلام :

يا زُرارَةُ! اِنَّ السَّماءَ بَکَتْ عَلَى الْحُسَيْنِ اَرْبَعينَ صَباحاً.

اى زراره ! آسمان چهل روز، در سوگ حسين بن على عليه السّلام گريه کرد.

جامع احاديث الشيعه ، ج 12، ص 552