وظيفه قوه «عاقله» در بدن مانند قوه «مقننه» است؛ يعنى هر لايحه كه مربوط به برنامه زندگى است از طرف عشق و یا دیگر غرايز به پيشگاه عقل تقديم مى شود تا آنچه كه حافظ منافع بدن است تصويب گردد؛ و عشق، بازوى اجرایى عقل است. همانطور كه محال است قوه مجريه جاى قوه مقننه را بگيرد غرايز هم نمى توانند جايگزين قوه عاقله شده و بر كشور جان حكومت كنند. به تعبير ديگر عقل حافظ حدود غرايز و حفظ تعادل آن است.

باید از عوامل و زمینه‏ هاى گناه دورى نمایید و آنچه باعث تحریک مى ‏شود را از سر راه بردارید. با مجالست با دوستان آلوده، تماشاى عکسها و فیلمها و سایتها و برنامه‏ هاى ماهواره ‏اى فاسد و مُفسد، مطالعه کتابها، مجلّات و روزنامه‏ هاى منحرف‏ کننده و شرکت در مجالس آلوده به گناه مانند عروسى‏ هاى مبتذل و امثال آن، بى ‏شک موفّق به حفظ خود نخواهید شد. آری باید مواظب دوستان، محیط اطراف، محلّ تحصیل و کار، وسایل ارتباط جمعى و مجالس و محافلى که شرکت می کنیم باشیم تا پاک بمانیم.

تکامل انسان چیزی نیست که بتوان آن را به اجبار به او داد، همانطور که اگر از کسی به زور برای ساخت بیمارستان پول بگیریم اثر تکامل روحی ندارد؛ لذا خدا ما را آفریده و تکالیف و برنامه های تربیتی را به وسیله پیامبران مشخص کرده تا ما با اختیار خویش راه تکامل را بپیمائیم.

«امامت» به معنى تحقق بخشیدن به برنامه هاى دینى اعم از حکومت، اجراى حدود و احکام خدا، اجراى عدالت اجتماعى و همچنین تربیت و پرورش نفوس در«ظاهر» و«باطن» است. این مقام، از مقام«رسالت» و«نبوت» بالاتر است؛ زیرا «نبوت» و«رسالت» تنها ابلاغ فرمان و بشارت و انذار است، اما در«امامت» همه اینها وجود دارد به اضافه«اجراى احکام» و«تربیت نفوس از نظر ظاهر و باطن».

«حق تلاوت»، یعنی قاری، قرآن را به عنوان یک کتاب عمل و یک برنامه کامل زندگى بپذیرند. طبق روایتی از امام صادق(ع)، خواندن الفاظ و اندیشه در معانى و درک مفاهیم این کتاب، مقدمه ای براى عمل به آن است.

در این که منظور از القائات شیطان نسبت به پیامبر(ص) که در آیه 52 سوره حج آمده چیست، نظراتی وجود دارد که مناسبترین آن ها این است: این آیه اشاره به فعالیت هاى شیاطین و وسوسه هاى آنها در برابر برنامه هاى سازنده انبیاء است؛ چرا که آنها همیشه مى خواستند با القائات خود این برنامه ها و تقدیرها را بر هم بزنند، اما خدا مانع از آن مى شد.