لزوم ارتباط حاکم اسلامی با «علماء»

امام علی(عليه السلام) در عهدنامه مالک اشتر چه فوائدی را برای ارتباط حاکمان با علماء و حکماء بیان می کند؟

امام علی(ع) در عهدنامه مالك اشتر، فوائدي را برای ارتباط حاکمان با عالمان و حکماء بر می شمارد؛ ایشان می فرماید: «با دانشمندان، زياد به گفتگو بنشين و با انديشمندان نيز بسيار به بحث بپرداز [و اين گفتگوها و بحث ها بايد] درباره امورى [باشد] كه به وسيله آن، امور بلاد تو اصلاح مى شود و آنچه را پيش از تو باعث پيشرفت كار مردم بوده است برپا مى دارد». همچنین امام(ع) در تبیین برکات همنشینی و گفت و گو با دانشمندان می فرماید: «هر كه بحث علمی بسيار كند ، آموخته هايش را از ياد نمی ‏برد و آنچه را كه نمی داند ، فرا می گيرد».

اسلام و تعیین نکردن حد و مرز براي «علم»

آيا اسلام براي «علم» حد و مرزي تعیین کرده است؟

اسلام حدّ و مرزی براى «علم» قرار نداده است. نه حد زمانى؛ زيرا فرمودند: «زگهواره تا گور دانش بجوى» و نه مكانى چون فرمودند: «علم بياموز گرچه در چين باشد»، نه از نظر مقدار تلاش؛ زیرا فرمودند: «اگر ارزش علم را می دانستند به طلبش می رفتند گرچه به ريختن خون و ... باشد» و نه از نظر استاد چون فرمودند: «دانش، گمشده مؤمن است هر جا بيابد، مى گيرد» و نه از نظر چگونگى علم آموزى.

معنای واژه قرآنی «بئر معطّله»

منظور از «بئرمعطله» چیست؟

در روایات اهل بیت(ع)، «بِئْر مُعَطَّلَة» به علماء و دانشمندانى که در جامعه تنها مانده اند و کسى از علومشان بهره نمى گیرد، تفسیر شده است. امام کاظم(ع) فرمودند: «اَلْبِئْرُ الْمُعَطَّلَةُ الاِمامُ الصّامِتُ، وَ الْقَصْرُ الْمَشِیْدُ الاِمامُ النّاطِقُ»؛ (چاه معطل، که از آن بهره نمى گیرند، امام خاموش، و قصر محکم سر برافراشته امام ناطق است).

حربه مشایخ صوفیه در مقابل منطق علماء

مشایخ صوفیه، از چه حربه ای برای مقابله با منطق علماء و دور نگاه داشتن مردم از روحانیون بهره می جستند؟

صوفيها هم براى خود شاهكارهايى دارند و مانند همه اقليتها بيشتر از راه همين فوت و فن ها موجوديت خود را در مقابل مخالفين خود حفظ مى كنند. آری رؤساى صوفيه با تمام قوا مى كوشند كه خود و هواخواهان خود را يك طبقه عالى و ممتاز اجتماعی معرفى كنند و خود را اهل يقين، اهل دل، اهل معنى، أهل اللّه، و ديگران را اهل ظاهر، اهل صورت و قشر بى مسلك قلمداد نمایند.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الصّادق عليه السّلام :

اَللّهم ... وَ ارْحَمْ تِلْکَ الاَعْيُنَ الَّتى جَرَتْ دُمُوعُها رَحْمَةً لَنا وَ ارْحَمْ تِلْکَ الْقُلُوبَ الَّتى جَزَعَتْ وَ احْتَرَقَتْ لَنا وَ ارْحَمِ الّصَرْخَةَ الّتى کانَتْ لَنا.

بحارالانوار، ج 98، ص 8