تاریخ اصول فقه، به معنی سیر تحول و تطور علم اصول در طول زمان، در 8 دوره متصور است: دوره اوّل: عصر تأسیس اصول فقه توسط امام باقر(ع) و امام صادق(ع). دوره دوّم: دوره تصنیف توسط هشام بن حکم و دیگران. دوره سوم: دوره کمال و استقلال. دوره چهارم: عصر ركود و تقليد از آراء شیخ طوسی. دوره پنجم: عصر تجديد حيات‏ فقاهت و اجتهاد توسط ابن ادریس. دوره ششم: عصر پيدايش حركت اخبارى‏ گرى‏. دوره هفتم: عصر تجديد حيات اجتهاد توسط محقق بهبهانی و مقابله با اخباری گری. دوره هشتم: عصر نوآورى‏ هاى فقهى‏ و ابداع روش های تازه در اصول فقه.

در مورد اولین کسی که در اسلام «ترور» شد، اختلاف نظر وجود دارد؛ برخی اولین فرد را «عمر بن خطاب» می دانند، اما در واقع «سعد بن عباده» اولین شخصی است که در اسلام «ترور» شده است. او از طرف انصار کاندیدای مقام خلافت پس از پیامبر(ص) بود، ولی با مخالفت جمعی مانند «عمر بن خطاب» مواجه شد. «بلاذری» می نویسد: «سعد با ابوبکر بیعت نکرد و به شام رفت. عمر کسی را به  نزد وی فرستاد تا او را به بیعت دعوت کند و در صورت امتناع او را بکشد، ...، اما سعد دعوت را نپذیرفت و به قتل رسید». و این اولین «ترور» در اسلام است.

وى ابوالحسین مهذّب الدین احمد بن منیر بن احمد بن مفلح طرابلسى شامى است. طرابلسى از پيشوايان در ادبيات و از شاعران طراز اوّل است که اشعار زيبايى ازجمله درباره ائمّه(ع)سروده، و به دليل بيان فضايل عترت طاهره در پايتخت امويان مورد حملات و تهمت هاي ناروايي قرار گرفت. وي سال 473 متولّد و سال 548 در حلب وفات نمود.

شیخ کمال الدین، ابوسالم، محمّد بن طلحة بن محمّد بن حسن طوسى قرشى عدوى نصیبى، نویسنده «العقد الفرید» از بزرگان اهل سنت بشمار مى رود. وى در سال 582 متولّد شد. او فقیه و سرآمد علماى عصر خود و به اصول مذهب و مسائل مورد اختلاف، آشنا بود. ابن طلحه به فراگیرى احادیث فراوانى پرداخته و سرانجام در ماه رجب سال 652 در شهر حلب، در گذشت.

مولوی در اشعار خود تمثیلهای زیبایی به کار برده و بسیاری از علمای علم اخلاق از تمثیلهای او استفاده می کنند؛ اما بخاطر انحرافاتی که در برخی اشعار او وجود دارد علما با گرفتن بزرگداشت برای او مخالفت کرده اند. مولوی علاوه بر اخلاق متکبرانه صوفیانه خود، دربرابر پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) نیز اشعار سخیفی دارد و گاهی نیز به تمجید معاویه و شیطان می پردازد. همچنین عقایدی خلاف شرع و قرآن اتخاذ کرده که باعث می شود علما در مورد او احتیاط کنند و با برخی از افکار و اشعار او مخالفت ورزند.

وى ابوالحسن على بن محمد بن محمد بن عبدالکریم شیبانى جزرى مشهور به عزالدّین، ابن اثیر (555-630) مورّخ، محدّث، و ادیب مشهور اهل سنت است که دو کتاب مهم «الکامل فى التاریخ» و «اُسْد الغابه» از تالیفات او مى باشد. او در نزدیکى موصل به دنیا آمده و در حلب سوریه (شام) وفات یافته است، براى کسب و تحصیل علم و حدیث به مناطق زیادى مثل شام، موصل، و بغداد سفر کرده و از محضر اساتید احادیث فراوانى را بهره برد؛ او همچنین به حلب و قدس نیز مسافرت کرد. نقل است که به هنگام مسافرت به حلب، یاقوت حموى تاریخ نویس مشهور اهل سنت به او وصیت کرد تا نوشته هایش را به بغداد برده و به محل وقف مخصوص بسپارد تا در امان بوده و اهل علم استفاده نمایند. اما «قطفى» در کتاب «انباه الرواه» خود در ذیل ترجمه احوال یاقوت مى نویسد که ابن اثیر این وصیت یاقوت را نادیده گرفت و با تصرّف در آنها (که در محتواى نوشته ها دست برد) آنها را در میان گروه هایى پخش کرد تا از آن بهره ببرند. اگر این گفته قطفى درست باشد، اتّهام صریحى بر تدیّن و امانت دارى ابن اثیر به شمار مى رود که ارزش مطالب و نقل اقوال او در آثارش را نیز مخدوش و بى اعتبار مى گرداند. ابن اثیر از لحاظ سیاسى با حکّام عصر خویش هماهنگ و همراه بود و به خلفاى عباسى تمایل داشت. و از این رو به شدت با شیعیان و تشیع سرِ ستیز داشت.
 

منازلى كه اسرای کربلا، بين راه كوفه و شام از آنها گذشتند، به ترتيب مشخص نيست، ولى در كتابهاى مقاتل، منازلى را نام برده اند از جمله: 1- مشهد النقطه: سر مقدّس آن حضرت(ع) را در میان راه بر روى سنگ بزرگى نهادند. قطره خونى از آن سر مقدّس بر روى آن سنگ چكيد، و روايت است كه پس از آن هر سال در روز عاشورا از آن سنگ خون مى جوشيد.. 2- حلب: در این شهر فرزندى از امام حسين(ع) سقط شد كه «محسن» نام داشت و او را در آنجا به خاك سپردند. 3- بعلبك: امّ کلثوم در حقّ مردم آن شهر، به دلیل رفتار بدشان، نفرین نمود.