آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

وى ابوالحسن على بن محمد بن محمد بن عبدالکریم شیبانى جزرى مشهور به عزالدّین، ابن اثیر (555-630) مورّخ، محدّث، و ادیب مشهور اهل سنت است که دو کتاب مهم «الکامل فى التاریخ» و «اُسْد الغابه» از تالیفات او مى باشد. او در نزدیکى موصل به دنیا آمده و در حلب سوریه (شام) وفات یافته است، براى کسب و تحصیل علم و حدیث به مناطق زیادى مثل شام، موصل، و بغداد سفر کرده و از محضر اساتید احادیث فراوانى را بهره برد؛ او همچنین به حلب و قدس نیز مسافرت کرد. نقل است که به هنگام مسافرت به حلب، یاقوت حموى تاریخ نویس مشهور اهل سنت به او وصیت کرد تا نوشته هایش را به بغداد برده و به محل وقف مخصوص بسپارد تا در امان بوده و اهل علم استفاده نمایند. اما «قطفى» در کتاب «انباه الرواه» خود در ذیل ترجمه احوال یاقوت مى نویسد که ابن اثیر این وصیت یاقوت را نادیده گرفت و با تصرّف در آنها (که در محتواى نوشته ها دست برد) آنها را در میان گروه هایى پخش کرد تا از آن بهره ببرند. اگر این گفته قطفى درست باشد، اتّهام صریحى بر تدیّن و امانت دارى ابن اثیر به شمار مى رود که ارزش مطالب و نقل اقوال او در آثارش را نیز مخدوش و بى اعتبار مى گرداند. ابن اثیر از لحاظ سیاسى با حکّام عصر خویش هماهنگ و همراه بود و به خلفاى عباسى تمایل داشت. و از این رو به شدت با شیعیان و تشیع سرِ ستیز داشت.
 

وى ابوالحسن على بن محمد بن محمد بن عبدالکریم شیبانى جزرى مشهور به عزالدّین، ابن اثیر (555-630) مورّخ، محدّث، و ادیب مشهور اهل سنت است که دو کتاب مهم «الکامل فى التاریخ» و «اُسْد الغابه» از تالیفات او مى باشد. او دو برادر دیگر به نامه‌ای مجدالدین مبارک و ضیاء الدین نصرالله نیز دارد که همچنین از علماى معروف اهل سنت به شمار مى روند. اولى که از او بزرگتر بود، دو کتاب مهم با نامه‌ای «جامع الاصول فى احادیث الرسول» و «النهایه فى غریب الحدیث» را نوشته؛ و دومى که از او کوچکتر بود، دو کتاب «الجامع الکبیر فى صناعه المنظوم» و «المثل السائر فى ادب الکاتب و الشاعر» را نگاشته است. او در نزدیکى موصل به دنیا آمده و در حلب سوریه (شام) وفات یافته است، از کودکى و جوانى او اطلاع کافى در دست نیست؛ اما براى کسب و تحصیل علم و حدیث به مناطق زیادى مثل شام، موصل، و بغداد سفر کرده و از محضر اساتید احادیث فراوانى را بهره برده است که برخى از اساتید خود را در کتاب الکامل معرفى کرده است. او همچنین به حلب و قدس نیز مسافرت کرد.
ابن اثیر جزرى و امانت داری:
نقل است که به هنگام مسافرت به حلب، یاقوت حموى تاریخ نویس مشهور اهل سنت به او وصیت کرد تا نوشته هایش را به بغداد برده و به محل وقف مخصوص بسپارد تا در امان بوده و اهل علم استفاده نمایند. اما «قطفى» در کتاب «انباه الرواه» خود در ذیل ترجمه احوال یاقوت مى نویسد که ابن اثیر این وصیت یاقوت را نادیده گرفت و با تصرّف در آنها (که در محتواى نوشته ها دست برد) آنها را در میان گروه هایى پخش کرد تا از آن بهره ببرند. اگر این گفته قطفى درست باشد، اتّهام صریحى بر تدیّن و امانت دارى ابن اثیر به شمار مى رود که ارزش مطالب و نقل اقوال او در آثارش را نیز مخدوش و بى اعتبار مى گرداند.

ابن اثیر جزرى و همراهی با حکام:
ابن اثیر از لحاظ سیاسى با حکّام عصر خویش هماهنگ و همراه بود و به خلفاى عباسى تمایل داشت. و از این رو به شدت با شیعیان و تشیع سرِ ستیز داشت.
نکته شایان ذکر درباره ابن اثیر این است که شخصیت هاى دیگرى نیز در میان اهل سنت با این نام وجود دارد که وى را نباید با آنها اشتباه گرفت.
کتاب‌های مهم ابن اثیر جزرى عبارتند از:
1 ـ اللباب فى تهذیب الانساب، که خلاصه اى از کتاب الانساب سمعانى مى باشد.
2 ـ اسد الغابه فى معرفه الصحابه؛ این کتاب یکى از منابع ابن حَجَر عسقلانى در تدوین «الاصابه فى تمییز الصحابه» به شمار مى رود که ابن حجر بسیارى از مطالب و نظرات ابن اثیر در «اسد الغابه» را نقد و ابطال کرده است.
3 ـ الکامل فى التاریخ.
4 ـ تاریخ الدوله الاتابکیه. این کتاب را به دلیل حمایت‌های دولت اتابکى از وى و رفاقت او با شاهان آن نوشته است.