مساله ای به نام «استقلال روح»

مساله بغرنج «استقلال روح» چگونه تبیین می شود؟

هیچ یک از مکاتب فکری، منکر وجود روح یا روان نیستند. دانشمندان الهى و روحيون معتقدند؛ روح يك حقيقت ماوراى طبيعى است كه از جنس ماده نیست و بدن آدمی تحت تاثیر مسقیم آن قرار دارد. در مقابل آنها، فلاسفه مادى و ماترياليستها قرار دارند که مى گويند: ما موجودى مستقل از ماده به نام روح نداريم هر چه هست همين ماده جسمانى است و تنها دستگاهى به نام مغز و اعصاب داريم كه مانند سایر سیستم های بدن، دارای فعالیت های فیزیکی و شیمیايی است که بخش مهمى از اعمال حياتى بدن ما را انجام مى دهند.

اصالت و استقلال «روح»

آیا روح انسان نسبت به جسم استقلال و اصالت دارد تا بتواند پس از مرگ باقی بماند؟

مسأله بقاى روح، رابطه نزديكى با استقلال روح دارد؛ زيرا اگر روح مستقل باشد مى تواند بعد از مرگ باقى بماند؛ ولى اگر تابع ماده و از خواص آن باشد، با نابودي جسم مادّى، آن هم نابود مى شود. دلائل فراوانى مي گويد روح انسان شباهتى با روح نباتى و حيوانى ندارد؛ بلكه حقيقتى است مستقل كه گاه به اين بدن مادّى تعلق مى گيرد و گاه از آن جدا مى شود. روح يك حقيقت ماوراى طبيعى است كه ساختمان و فعاليت آن از ساختمان و فعاليت جهان ماده جداست، درست است كه دائماً با جهان ماده ارتباط دارد؛ ولى ماده و يا از خواص آن نيست.

تشبیهى براى زندگى دنیوى

قرآن کریم ناپایدارى نعمت هاى دنیوى را به چه چیزى تشبیه کرده است؟

خداى متعال در آیات 45 و 46 سوره کهف، ضمن یک مثال بسیار زنده و گویا، ناپایدارى نعمت هاى جهان ماده را کاملا مجسّم کرده و آن را تشبیه به قطره هاى باران می کند که بوسیله آن دانه هاى درون زمین از دل خاک سر برمى دارند و رشد و نموّ می کنند آن چنان که سر بر سر هم مى گذارند و درهم فرو مى روند، ولى دیرى نمى پاید که بادهاى خزان، گرد و غبار مرگ بر سر آنها مى پاشد و چیزى نمى گذرد که آن گیاهان خرم و سرسبز، پژمرده و بى فروغ مى شوند. آری، پابرجاترین اموال در چند لحظه نابود می شود.

منشاء تمایلات متضاد در انسان

چرا انسان دارای تمایلات متضادّ است؟

انسان دو بُعد اصلی دارد: یک بُعد مادّى که از آب و گل (ساده ترین مواد جهان) است و بُعد دیگر یک روح الهى بسیار والا. و همین است سرّ تضادّ درونى انسانها که انگیزه هایى او را به سوى جهان مادّه مى کشاند و انگیزه هایى به سوى عالم فرشتگان.

تعریف توحید خالقیت

توحید در خالقیت چیست؟

مقصود از توحید در خالقیت آن است که همه آفرینش، آفریده خداى سبحان است، قرآن مى فرماید: «بگو خداوند، آفریدگار هر چیز است و اوست یگانه پیروز». مقصود از انحصار خالقیت در خدا، خالقیت مستقل و اصیل است که آفریننده در آفرینش تکیه بر دیگرى ندارد. از سویی انحصار خالقیت در خداوند، به معناى انکار نظام علّت و معلولى نیست بلکه خداوند این قانون را در جهان ماده قرار داده است.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ الصّادقُ عليه السّلام :

نَفَسُ الْمَهْمُومِ لِظُلْمِنا تَسْبيحٌ وَ هَمُّهُ لَنا عِبادَةٌ وَ کِتْمانُ سِرّنا جِهادٌ فى سَبيلِ اللّهِ

نَفَس کسى که بخاطر مظلوميّت ما اندوهگين شود، تسبيح است و اندوهش براى ما، عبادت است و پوشاندن راز ما جهاد در راه خداست .

امالى شيخ مفيد، ص 338