آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

مقصود از توحید در خالقیت آن است که همه آفرینش، آفریده خداى سبحان است، قرآن مى فرماید: «بگو خداوند، آفریدگار هر چیز است و اوست یگانه پیروز». مقصود از انحصار خالقیت در خدا، خالقیت مستقل و اصیل است که آفریننده در آفرینش تکیه بر دیگرى ندارد. از سویی انحصار خالقیت در خداوند، به معناى انکار نظام علّت و معلولى نیست بلکه خداوند این قانون را در جهان ماده قرار داده است.

مقصود از توحید در خالقیت آن است که همه آفرینش، آفریده خداى سبحان است. خدا مى فرماید:
«قُلِ اللهُ خالِقُ کُلِّ شَیْء وَهُوَ الْواحِدُ الْقَهّارُ»؛ (بگو خداوند، آفریدگار هر چیز است و اوست یگانه پیروز).(1)
مقصود از انحصار خالقیت در خدا، خالقیت مستقل و اصیل است که آفریننده در آفرینش تکیه بر دیگرى نکند. چنین آفرینندگى از اوصاف خداست.
البته آفرینندگى تبعى و سایه که متکّى به خواست خداوند باشد، از غیر خدا هم برمى آید. از این رو خداوند، خود را به «بهترین آفرینندگان» توصیف مى کند:
«فَتَبارَکَ اللهُ أَحْسَنُ الْخالِقِینَ».(2)
و تصریح مى کند که جز او هم آفرینندگانى و جود دارند، ولى او بهترین آنان است و این تنها به این سبب است که آفرینندگى خداوند، ذاتى است نه اکتسابى، بر خلاف دیگران.
و از همین جاست که مى بینیم عیساى مسیح، خلقت را به خودش نسبت مى دهد و مى گوید:
«أَنِّی أَخْلُقُ لَکُمْ مِنَ الطِّینِ کَهَیْئَةِ الطَّیْرِ فَأَنْفُخُ فِیهِ فَیَکُونُ طَیْراً بِإِذْنِ اللهِ»؛ (من براى شما از گل به صورت پرنده مى آفرینم، پس در آن مى دمم، آنگاه به اذن پروردگار، پرنده مى شود).(3)
و از همین جا باید اعتراف کرد که انحصار آفرینندگى در خداوند، به معناى انکار سنّت ها در میان پدیده هاى طبیعى نیست، چرا که نظام علّت و معلولى در اجزاى جهان ماده به معناى استقلال علّت در علیت و ایجاد نیست، بلکه خداوند این قانون را در جهان ماده به وجود آورده و خود او پشت این قضیه است. خورشید و هوا در رویش زمین مؤثر است، آب هم در رشد گیاه مؤثر است، ولى وجود مؤثر و تأثیر گذارى اش همه به اذن خدا و از مظاهر سنت هاى الهى در هستى است. آنان که توحید در آفرینش را به انکار نظام علّت ها و روابط مادى میان اجزاى جهان تفسیر کرده اند، به خطا رفته اند و از همین رو دین را منکر علم و در مقابل آن قرار داده اند.(4)