«دعا» و «نیایش» می تواند آثار و برکات متعددی در فرد و اجتماع داشته باشد. همانند: ارتباط با خداوند متعال، که سبب آرامش روح و اطمینان قلب انسان می شود. در واقع دعا و نیایش با خداوند یکی از شیوه های مؤثّرِ در کاهش اضطراب خاطر و روح است. از این رو روان شناسان، دعا و نیایش را عاملی مهم در پیش گیری از جنون و خودکشی می دانند. زیرا انسان نیایشگر هرگز خود را تنها و بی پناه نمی بیند. از سویی دعا موجب تهذیب اخلاق، تحول در اندیشه، و تقویت اراده می شود.

از نمونه هاى تاريخى و عينى «معاد» كه قرآن بر آن تكيه كرده، سرگذشت ابراهيم(ع) و داستان مرغ هاى چهارگانه است. ابراهيم(ع) از خدا خواست تا چگونگي زنده كردن مردگان را به او نشان دهد. خدا فرمود: مگر به قدرت ما ايمان نداري؟ عرض كرد: چرا، ايمان دارم ولكن مي خواهم قلبم آرام گيرد. به دستور خدا، ابراهيم(ع) چهار مرغ را گرفت و سر بُريد و اجزاى آنها را با هم مخلوط كرد، بعد آن را چند قسمت نمود و هر قسمتى را بر كوهى نهاد. آن وقت نام هر پرنده را صدا زد و مشاهده كرد كه پرندگان يك يك زنده شدند و به سوي ابراهيم آمدند.

قرآن درباره «نماز» مي فرمايد: «نماز بخوانيد تا ياد مرا زنده كنيد [و من در ياد شما به وسيله نماز ظهور كنم]». اگر ياد خدا به وسيله نماز ظهور كرد، آن قلب، مطمئن است. از طرفي ياد خدا دلها را مطمئن مي كند. در سوره معارج هم مي فرمايد: «اگر رنج و شرّي به انسان برسد، جزع و بي ‏تابي كرده و صبر را از دست مي دهد و اگر خيري به او برسد سعي مي كند به ديگران نرسد و نرساند، مگر نمازگزاران». بنابر این نمازگزار كسي است كه سركشي طبيعت را رام و در شدايد و سختيها جزع نكند.