درباره حجیّت «قرائات سبع» بيشتر فقها قايل به جواز مى باشند. «سيد محمد كاظم يزدى» در «العروة الوثقى» و «سيد ابوالحسن اصفهانى» در «وسيلة النجاة»، احتياط کرده اند كه نمازگزار از قرائات سبع تجاوز نكند. گرچه بر طبق فتواى ايشان، قرائت به هر قرائت صحيح و جایز است. همچنین «آيت الله خويى» قرائت به قرائات متداول عصر ائمّه را جايز دانسته، و امام خمينى(ره) احتياط فرموده كه نمازگزار نباید از قرائات سبع تجاوز كند. در واقع قرائت صحيح، قرائتی است كه مردم از پيامبر(ص) گرفته اند و هيچ گونه ارتباطى با قرائت اجتهادی قُرّاء ندارد.

فقهای شیعه گفتن «آمین» پس از قرائت فاتحه را حرام و مبطل نماز دانسته اند. برخلاف مذاهب دیگر که آن را سنت مى پندارند. شیخ طوسى در «خلاف» می گوید: «گفتن آمین، نماز را باطل مى کند، چه آهسته باشد چه بلند». بر اساس روایات گفتن آمین نه جزء نماز است و نه امرى مستحب. عایشه در مورد وصف نمازپیامبر(ص) می گوید: «رسول خدا(ص) نمازرا با تکبیرو قرایت سوره حمد آغاز مى کرد و هنگام رکوع، سر خود را جلو مى آورد». در سایر روایات هم که به توصیف نماز پیامبر(ص) پرداخته، هیچ اشاره اى به گفتن آمین ندارد.
 

در کتب اهل سنت، دو گروه حدیث کاملا متفاوت در مسأله جهر به بسم الله در سنت پیامبر (ص)، سبب اختلاف فتاواى آنها شده است؛ 1-روایاتى که بسم الله را جزء سوره حمد مى شمرد و بلندگفتن را مستحب (یا لازم) مى داند. و دانشمندان اهل سنت ذیل بعضى از آنها تصریح کرده اند که روات آن عموماً از ثقات هستند، مانند حاکم در مستدرک. 2- روایاتى که یا بسم الله را جزء سوره حمد نمى شمرد یا از بلند کردن صدا و جهر به بسم الله منع مى کند. عجیب این که گاه یک راوى معیّن، مانند «انس» چندین حدیث ضدّ و نقیض در این مسئله دارد.

چند نکته دلالت دارد که بسم الله جزئی از سوره فاتحه است؛ 1- اعتراض مهاجران و انصار به معاویه، که بسم الله را نخوانده بود. 2- شافعى و حاکم از ام سلمه نقل مى کنند که: رسول خدا(ص) سوره فاتحه را خواند و بسم الله را یک آیه به شمار آورد. 3- پیامبر(ص) به مردی که بسم الله را در نماز نخوانده بود، فرمود: «مگر نمى دانى بِسْمِ اللهِ از سوره حمد است؟ هرکس آن را ترک کند آیه اى را ترک کرده و هرکس آیه اى را ترک کند نمازش را تباه کرده است». و روایات متعدد دیگر که بیانگر این مطلب است..

«بسم الله» جزء سوره است و سوره جز با قرائت آن تمام نیست؛ بنابر این حکم بلند گفتن آن مثل سایر بخش هاى این سوره است؛ اگر نماز جهرى باشد، باید آن را بلند گفت، مگر آنکه دلیل خاصّى بر آهسته گفتن آن باشد، افزون بر اینکه روایات فراوانى لزوم بلند گفتن آن را مى رساند. حاکم از ابوهریره نقل مى کند: رسول خدا(ص) «بسم الله» را بلند مى گفت.

روایات أئمه(ع) در مورد بلند گفتن بسم الله فراوان است. ابوالفتوح رازى در تفسیرش از امام رضا(ع)، از پدرش، از امام صادق(ع) نقل مى کند: «آل محمد(ص) در بلند گفتن «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ» اجتماع دارند». هم چنین در تفسیر على بن ابراهیم از امام صادق(ع) روایت شده : «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ» شایسته ترین چیزى است که به جهر گفته شود و آیه اى است که خداوند فرموده: هرگاه پروردگارت را در قرآن یاد کنى، مشرکان از روى بیزارى به عقب بر مى گردند».
 

خواندن نماز به زبان عربى که از جامع ترین زبان هاى دنیاست، یکى از نشانه هاى جهانى بودن دین اسلام و نشانه یگانگى مسلمانان است؛ زیرا جمعیّتى که در یک صف و در یک جبهه قرار مى گیرند، ناگزیرند زبان واحدى داشته باشند که به وسیله آن تفاهم کنند. در واقع همان طور که مسأله توحید و یگانگى، در تمام اصول و فروع اسلام یک زیربناى اساسى محسوب مى گردد، نماز به سوى قبله واحد، در اوقات معیّن و به یک زبان مشخّص، نمونه اى از این وحدت است.

در این رابطه فقهاى اهل سنّت سه گروه شده اند: 1- گروهى مى گویند بسم الله در آغاز سوره حمد باید خوانده شود. در نمازهاى جهریّه به صورت جهر و در نمازهاى اخفائیه به صورت آهسته، اینها امام شافعى و اتباع او هستند. 2- کسانى که مى گویند مطلقاً باید آهسته خوانده شود و آنها پیروان احمد حنبل هستند. 3-  گروه دیگرى خواندن بسم الله را مطلقاً ممنوع مى دانند و آنها پیروان امام مالک هستند. قول پیروان ابوحنفیه نیز نزدیک به مالک است..