آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

در روایات آمده است كه هوشيارترين مردم كساني هستند كه بيشتر از همه به ياد مرگ باشند و خود را براى آن مهيّا كنند. آنهائي كه هم شرف دنيا را براى خود فراهم كرده اند و هم كرامت آخرت را. دليل آن هم روشن است؛ زيرا ياد مرگ، عامل بازدارنده مهمّى در برابر گناهان و تلاش هاى بيهوده آميخته با حرص و طمع محسوب مى شود.

در بعضى از احاديث اسلامى مى خوانيم كه: «از رسول خدا(صلى الله عليه و آله) پرسيدند: هوشيارترين مؤمنان كيست؟ فرمود: «أَكْيَسُ الْمُؤْمِنِينَ أَكْثَرُهُمْ ذِكْراً لِلْمَوْتِ، وَ أشَدُّهُمْ لَهُ اسْتِعْدَاداً»؛ (هوشيارترين مردم كسى است كه از همه بيشتر به ياد مرگ باشد و خود را براى آن مهيّا كند)».(1)
در حديث ديگرى از همان حضرت(صلى الله عليه و آله) اين روايت به عنوان: «أَكْيَسُ النَّاسِ وَ أَحْزَمُهُمْ» (هوشيارترين مردم و دورانديش ترين آنها) ياد شده و در آخر همين روايت آمده: «أُولئِكَ الْأَكْياسُ ذَهَبُوا بِشَرَفِ الدُّنْيَا وَ كَرَامَةِ الْآخِرَةِ»(2)؛ (هوشياران واقعى آنها هستند كه هم شرف دنيا را براى خود فراهم كرده اند و هم كرامت آخرت را).
دليل آن هم روشن است؛ زيرا ياد مرگ و پايان زندگى، عامل بازدارنده مهمّى در برابر گناهان - كه معمولاً از حبّ دنيا سرچشمه مى گيرد - و تلاش هاى بيهوده آميخته با حرص و طمع - كه معمولاً از فراموشى مرگ حاصل مى گردد - محسوب مى شود.
بگذريم از آن گروهى كه به مضمون آيه شريفه: «فَإِذَا رَكِبُوا فِي الْفُلْكِ دَعَوُا اللهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَى الْبَرِّ إذَا هُمْ يُشْرِكُونَ»(3)؛ (هنگامى كه گرفتار طوفان هاى بلا مى شوند به ياد قيامت مى افتند، همين كه طوفان نشست همه چيز را فراموش مى كنند)، يقيناً نابخردترين مردم دنيا هستند.
از جمله امورى كه در اسلام به مسلمان ها دستور داده شده، زيارت اهل قبور است كه از يك سو، احترامى است به ارواح گذشتگان از مؤمنان و از سوى ديگر، يكى از عوامل مهم بيدارى است؛ چرا كه هر كس در آنجا با زبان حال اين شعر را زمزمه مى كند:
هر كه باشى و به هر جا برسى *** آخرين منزل هستى اين است.(4)