آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

ابن هشام در «سیره»خود نوشته است، حکم همسایه پیامبر بود. او پیوسته پیامبر(ص) را اذیت و با حرکت چشم و... مسخره می کرد. پیامبر(ص) او را نفرین کردند لذا پیوسته چشم و ابرویش تکان می خورد و به رعشه بدن گرفتار شد. همچنین پیامبر(ص) او را به طائف تبعید کرد.

ابن هشام در «سیره»(1) خود نوشته است، حکم بن ابى العاص یکى از همسایگان رسول خدا(صلى الله علیه وآله) در مکّه بود ، که مانند ابولهب بر آن حضرت سخت مى گرفت و در آزار و اذیت ایشان از هیچ کوششى فروگذارى نمى کرد .
همچنین طبرانى(2) از حدیث عبدالرحمن بن ابى بکر نقل کرده است: «حَکَم نزد پیامبر(صلى الله علیه وآله) مى نشست و چون آن حضرت سخن مى گفت ، چشمک مى زد و ابرو تکان مى داد؛ پس پیامبر(صلى الله علیه وآله) او را دید و فرمود: «کُن کذلک»؛ (همینطور باش) و پیوسته چشم و ابرویش تکان مى خورد تا مُرد» .
و در روایت مالک بن دینار آمده است : «پیامبر(صلى الله علیه وآله) بر حَکَم بن ابى العاص عبور کردند و حَکَم شروع کرد با انگشت به پیامبر(صلى الله علیه وآله) اشاره کردن و ادا در آوردن؛ و پیامبر چون متوجّه او شد و او را دید فرمود : «اللّهمّ اجعل به وزغاً»؛ (خدایا وى را به لرزه و رعشه بدن گرفتار کن)! پس همان جا لرزید و رعشه بر اندامش افتاد.(3)
بلاذرى در «الأنساب» نقل کرده است : «حَکَم بن أبی العاص همسایه رسول خدا(صلى الله علیه وآله) در زمان جاهلیّت بود ، و در زمان اسلام از میان همسایگان ، پیامبر(صلى الله علیه وآله) را بیش از همه آزار مى داد. وى پس از فتح مکّه به مدینه آمد و در دینش معیوب بود ، و پیوسته پشت سر رسول خدا(صلى الله علیه وآله) راه مى رفت و با چشم به او اشاره مى کرد و ادا در مى آورد و بینى و دهانش را حرکت مى داد، و چون حضرت نماز مى خواند پشت سر ایشان مى ایستاد و با انگشت اشاره مى کرد، تا آنکه حرکت چشم و ابرویش باقى ماند و شَل و چُلاغ شد. و یک روز که رسول خدا(صلى الله علیه وآله) در حجره یکى از زنان خود بود بر آن حضرت ظاهر شد ، پس حضرت او را شناخت و با عصایى به طرف او آمد و گفت : «من عذیری من هذا الوزغة اللعین؟»؛ (چه کسى مرا در مقابل این وزغِ ملعون یارى مى دهد؟). سپس فرمود : او و فرزندش با من در یک جا ساکن نشوند و آنها را به طائف تبعید کرد. و چون رسول خدا(صلى الله علیه وآله) وفات نمود عثمان از ابوبکر خواست آنها را برگرداند ولى او امتناع ورزید و گفت: من کسانى که رسول خدا(صلى الله علیه وآله) آنها را طرد کرده پناه نمى دهم. و چون عمر خلیفه شد درباره آنها با او سخن گفت و او همان سخن ابوبکر را تکرار کرد. و چون عثمان خلیفه شد آنها را به مدینه آورد و گفت: من درباره آنها با رسول خدا صحبت کردم و از او خواستم آنها را برگرداند و به من وعده داد که به آنها اجازه خواهد داد ولى پیش از اینکه اجازه دهد وفات نمود. پس مسلمانان وارد کردن آنها به مدینه را بر او عیب گرفتند».
و نیز بلاذرى در «الأنساب»(4) ، و حاکم در «مستدرک»(5) و واقدى آن گونه که در «السیرة الحلبیّة»(6) آمده است، با سند خود از عمرو بن مرّه روایت کرده اند: «حَکَم از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) اجازه ورود خواست ، پیامبر صداى او را شناخت و فرمود: «ائذنوا له لعنة الله علیه وعلى من یخرج من صلبه إلاّ المؤمنین وقلیل ما هم ، ذوو مکر وخدیعة یُعطَون الدنیا وما لهم فی الآخرة من خلاق»(7)؛ (به او اجازه دهید، لعنت خدا بر او و بر هر که از صُلب او خارج مى شود مگر مؤمنان (از آنها) و آنها کم هستند، اینها صاحبان مکر و خدعه هستند، دنیا به آنها داده مى شود ولى در آخرت بهره اى ندارند).(8)