آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

فقراتی از انجیل می گوید: انسان لحظه ای پس از مرگ یا در سعادت ابدی یا عذاب دائمی داخل می شود؛ در حالی که فقرات دیگری می گوید، داوری نهایی تا پایان زندگی دنیا انجام نمی گیرد. این اختلاف با «دکترین برپا شدن داوری ثانوی» از بین می رود؛ به این صورت که بلافاصله پس از مرگ، هر انسانی مورد داوری، قرار می گیرد. شخص محکوم فوراً روانه ی دوزخ می شود، مقدسان و اطفال تعمید یافته، مستقیماً وارد بهشت می شوند، اما بیشتر ارواح، ابتدا روانه ی برزخ می شوند. در پایان جهان هم، یک داوری عمومی برپا خواهد شد.

دیدگاه کاتولیک رُم، درباره ی زندگی آینده ی انسان، بر اساس سیستمی از ایده های انجیلی(1) مختلف استوار شده که با کمی اشکال و پیچیدگی قابل شناخت است. فقرات معینی از انجیل چنین اظهار می دارد که انسان لحظه ای پس از مرگ یا در خوشی و سعادت ابدی یا در عذاب دائمی داخل می شود، درحالی که فقرات دیگری متفقاً و به طور روشن چنین بیان می کنند که داوری نهایی تا پایان زندگی دنیا انجام نمی گیرد. اختلاف نظر میان این دو فکر با «دکترین برپا شدن داوری ثانوی» از بین می رود. بلافاصله پس از مرگ، هر انسانی مورد داوری جداگانه ای ، که تعیین کننده ی سرنوشت وی از نظر سعادت و یا شقاوت می باشد، قرار می گیرد. شخص محکوم فوراً روانه ی دوزخ می شود که طبق دکترین کاتولیک رُم عبارت است از دوری از خدا، محرومیت از دیدار خدا و خلود در آتش. عقیده درباره ی مقدسان و اطفال تعمید یافته که بدون ارتکاب هیچ گناهی مرده اند، چنین است که مستقیماً وارد بهشت می شوند، اما بیشتر ارواح که بالاخره وارد زندگی جاوید می شوند، قبل از آنکه بتوانند به رحمت خدا دست یابند، ابتدا روانه ی برزخ می شوند.
در پایان جهان وقتی که مردگان با بدن هایشان به پا می خیزند و به ارواحشان ملحق می شوند یک داوری عمومی برپا خواهد شد. در آنجا عذاب و شکنجه ی محکومان و نعمت و برکت نجات یافتگان افزایش خواهد یافت.
ارواح بالاخره در عالم برزخ به رحمت جاوید خواهند رسید، لکن آنها احتیاج به تزکیه ی بیشتری دارند و بنابراین باید ابتدا از میان آتش عبور کنند. آنها خود نمی توانند به تنهایی کسب لیاقت کنند، بلکه با کمک کلیسای روی زمین، از طریق دعاهای شفاعتی، گناه بخشی کشیش و قربانی عشای ربانی، این کار برای آنها میسر است. مقدسان در بهشت نیازی به دعاهای اشخاص برای شفاعت ندارند، همان گونه که این کار برای دوزخیان تأثیر ندارد. بین بهشت و دوزخ جایگاهی است که در آن هزاران روح وجود دارد و از دعا بهره مند می شوند. در تقویم کلیسایی روز مخصوصی به نام «روز تمام ارواح» (دوم نوامبر) به آنها اختصاص داده شده و غالباً در دعای ویژه و در عشای ربانی از آنها یاد می شود. به موجب تعالیم کاتولیک رُم برای مقدسان نمی توان دعا فرستاد. آنها تنها می توانند فرا خوانده شوند و شفاعت و وساطتشان درخواست شود. نمونه ی کلاسیک برای احضار و فراخوانی ارواح مقدسان دعای تهلیل داری است که در آن نام های زیادی از مقدسان آورده شده و عبارت «برای ما دعا کن» به دنبال هر نامی می آید.(2)