آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

این سوره با سوگندهاى پى درپى شروع مى شود، سپس از عذاب الهى و نشانه هاى قیامت سخن می گوید؛ در ادامه نعمت هاى بهشتى را بر می شمرد. در بخش دیگرى از این سوره، از نبوت پیامبر(ص) سخن مى گوید، سپس آیاتی درباره توحید و معاد آمده و در پایان به پیامبر(ص) دستوراتی در زمینه صبر و استقامت و تسبیح و حمد پروردگار می دهد و وعده حمایت او از سوى خداوند را بیان می کند.

این سوره، از سوره هائى است که سنگینى بحث هاى آن روى مسأله معاد و سرنوشت نیکان و پاکان از یکسو، و بدان و مجرمان در آن روز عظیم از سوى دیگر است، هر چند مطالب دیگرى در زمینه هاى مختلف عقیدتى نیز در آن دیده مى شود.
روى هم رفته مى توان محتواى این سوره را به شش بخش تقسیم کرد:
1 ـ آیات نخستین سوره که با سوگندهاى پى درپى شروع مى شود، بحث از عذاب الهى و نشانه هاى قیامت و آتش دوزخ و کیفر کافران مى کند (آیه 1 تا آیه 16).
2 ـ بخش دیگرى از این سوره، نعمت هاى بهشتى و مواهب الهى را در قیامت که در انتظار پرهیزگاران است مشروحاً برمى شمرد، و یکى را پس از دیگرى مورد توجه قرار مى دهد، و در حقیقت به غالب نعمت هاى بهشتى در این بخش از سوره اشاره شده است (از آیه 17 تا 28).
3 ـ در بخش دیگرى از این سوره، از نبوت پیامبر(صلى الله علیه وآله) سخن مى گوید، و اتهاماتى را که دشمنان براى او ذکر مى کردند برمى شمرد، و به طور فشرده به آن پاسخ مى دهد (از آیه 29 تا 34).
4 ـ در بخش چهارمین، سخن از توحید است، و با استدلالى روشن این مسأله را تعقیب مى کند (از آیه 35 تا 43).
5 ـ در بخش دیگر سوره، باز به مسأله معاد و پاره اى از مشخصات روز قیامت بازمى گردد (از آیه 44 تا 47).
6 ـ سرانجام در آخرین بخش سوره که دو آیه بیشتر نیست، با دستوراتى به پیامبر گرامى اسلام(صلى الله علیه وآله) در زمینه صبر و استقامت و تسبیح و حمد پروردگار، و وعده حمایت او از سوى خداوند، بحث هاى گذشته را پایان مى بخشد، و به این ترتیب، یک مجموعه منسجم گیراى منطقى و عاطفى را تشکیل مى دهد، که قلوب شنوندگان را مسخر خود مى سازد.
ضمناً نامگذارى این سوره به «طور» به تناسب نخستین آیه آن است.(1)