آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

این سوره چهار بخش دارد: 1- پیرامون وحى و ارتباط خداوند با پیامبران. 2- دلائل توحید، و آیات خداوند در آفاق و انفس. 3- مسأله معاد و سرنوشت کفار در قیامت. 4- مباحث اخلاقى.

نام گذارى این سوره، به این نام، به خاطر آیه 38 است که مسلمانان را دعوت به «مشورت» در امور مى کند، اما از این که بگذریم، این سوره ضمن داشتن محتواى عمومى سوره هاى مکّى، یعنى بحث از مبدأ و معاد و قرآن و نبوت، بحث هاى مختلفى دارد که به طور خلاصه چنین است:
بخش اول: ـ که مهم ترین بخش این سوره را تشکیل مى دهد ـ بحث، پیرامون وحى و ارتباط خداوند با پیامبران، از این طریق مرموز است، که مى توان گفت: بر تمام سوره سایه افکنده، با آن آغاز مى شود و با آن پایان مى یابد و در لابلاى سوره، نیز از آن سخن به میان آمده و به تناسب آن، بحث هائى پیرامون قرآن و نبوت پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) و آغاز شروع رسالت از زمان نوح(علیه السلام)، مطرح شده.
بخش دوم: اشاراتى است پر معنى، به دلائل توحید، و آیات خداوند در آفاق و انفس، که بحث وحى را تکمیل مى کند و همچنین بحث هائى از توحید ربوبیت.
بخش سوم: اشاراتى به مسأله معاد و سرنوشت کفار در قیامت دارد، این بخش، نسبت به بخش هاى دیگر، در این سوره کم است.
بخش چهارم: یک سلسله مباحث اخلاقى است که با ظرافت مخصوصى بیان شده، گاه به ملکات برجسته اى همچون استقامت و توبه و عفو و گذشت و شکیبائى و فرونشاندن آتش خشم، با تعبیرات لطیفى، دعوت مى کند.
و گاه از ملکات رذیله اى همچون طغیان به هنگام رو آوردن نعمت هاى الهى و لجاجت و دنیاپرستى، و جزع و فزع به هنگام بروز مشکلات، با عبارات زنده اى نهى مى کند.
و در نهایت مجموعه اى است کامل و داروئى است شفابخش براى رهروان راه حق.(1)