سفارش امام علی(ع) به «عثمان بن حنیف»

امام علی(عليه السلام) چگونه در نامه خود «عثمان بن حنیف» را به زهد و بی اعتنایی به دنیا دعوت می کند؟

ایشان می فرمايد: «امام شما از دنيايش به دو جامه كهنه و از غذاهايش به دو قرص نان قناعت كرده ... اگرچه شما نمى توانيد اين چنين باشيد؛ ولى مرا با پرهيزكارى و پيمودن راهِ درست يارى دهيد ... اين دنيا در چشم من بى ارزش تر از شيره تلخ درخت بلوط است! ... آيا همان گونه كه گوسفندان، شكم را از علف ها پر مى كنند و استراحت مى كنند، علی هم بايد از زاد و توشه خود سير شود و به استراحت پردازد؟ در اين صورت چشمش روشن باد كه پس از سال ها عمر، به چهارپايان اقتدا كرده است».

نگاهی به زندگی «عثمان بن حنیف»

«عثمان بن حنیف» که بود؟

«عثمان بن حنيف» از اصحاب بافضیلت پيغمبر اكرم(ص) و از یاران خاص امیرمومنان(ع) بود. در عصر خليفه دوم به موجب تقوا و پرهیزکاری اش، مأمور اندازه گيرى سرزمين هاى خراجى عراق و سپس والى بصره شد. در فتنه جمل بدلیل رد پيشنهاد یاران عايشه برای جنگيدن با امام على(ع)، مورد شکنجه قرار گرفت. سپس به خدمت امام على(ع) آمد و در جنگ جمل همراه آن حضرت بود و تا آخر عمر بر اعتقاد راستین خود ثابت قدم ماند و در دوران حکومت معاويه از دنيا رفت.

انگیزه ابوبکر از غصب فدک

انگیزه ابو بکر از غصب فدک چه بود؟

دارایی و درآمد فدک می توانست پایه های قدرت اهل بیت(ع) را تقویت کند؛ به نحوی که با حمایت از اقشار آسیب پذیر و تألیف قلوب مردم جبهه قدرتمندی علیه حاکمیت غاصب شکل می گرفت، از طرفی خلافت نوپای غصبی برای تقویت مالى پایه هاى حکومت خود و با عنوان کردن این ادعا که پیامبران چیزى از خود به ارث نمى گذارند، «فدک» را مصادره کرد.

رفتار اصحاب جمل با عثمان بن حنیف

آیا درست است که اصحاب جمل بعد از ورود به بصره موهای سر و صورت عثمان بن حنیف را کندند؟

وقتی اصحاب جمل داخل بصره شدند بین آنها و سران بصره مشاجره شد و جنگ شدیدی درگرفت که نهایتا منجر به انعقاد صلح نامه شد. لذا عثمان به یارانش دستور داد پراکنده شوند و سلاح بر زمین گذارند. در مقابل جملیان، در نیمه شبى که عثمان در خواب بود، بر او حمله بُردند و نگهبانانش را به قتل رسانده و او را به اسارت درآوردند و در حضور عایشه شکنجه های گوناگون دادند و موهای سر، ریش، سبیل، ابروان و پلک های او را کندند و قصد کشتنش را داشتند اما از ترس انتقام برادر عثمان از کشتنش دست برداشتند.

امام علی(ع) و توبیخ عثمان بن حنيف انصارى

امام علی(علیه السلام) در توبیخ فرماندار خود عثمان بن حنيف انصارى چه می فرمایند؟

پس از اطلاع امام علی(ع) از شركت عثمان بن حنيف در مجلس ثروتمندان بصره، حضرت با ارسال نامه ای او را توبيخ كرد و ايرادهايی بر او گرفت. پرزرق و برق بودن، استفاده از انواع غذاهاى گوناگونی که اغنیا از آن بهره مند و مستمندان محروم بودند، از ايرادهای مهم آن سفره بود. ايراد دیگر اين سفره، وجود اموال مشتبه به حرام در آن بود. اما نکته ای که باید به آن توجه کرد، دقت امام(ع) در رفتار کارگزارانشان می باشد، تا جايى كه حتى برای شركت در يك مهمانى نامناسب به آنان هشدار داده و نصيحت شان مى کند.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الرّضا عليه السّلام :

مَنْ کانَ يَوْمُ عاشورا يَوْمَ مُصيبَتِهِ وَ حُزْنِهِ وَ بُکائِهِ جَعَلَ اللّهُ عَزّوَجَلّ يَوْمَ القيامَةِ يَوْمَ فَرَحِهِ وَ سُرُورِهِ

هر کس که عاشورا، روز مصيبت و اندوه و گريه اش باشد، خداوند روز قيامت را براى او روز شادى و سرور قرار مى دهد.

بحارالانوار، ج 44، ص 284