تمام علمای شیعه و غالب اهل سنت قائل اند که علی بن ابی طالب(ع) نخستین مردی بوده که به پیامبر(ص) ایمان آورده است و شاهد بر این مطلب روایاتی است که از ناحیه شیعه و سنی نقل شده است.

روايات زیادی از رسول خدا(ص) نقل شده که ایشان علی(ع) را به عنوان نخستين مردی که اسلام آورد معرفی می کنند. نقل است که ایشان دست على(ع) را گرفت و فرمود: «اين نخستين كسى است كه به من ايمان آورده است». و در جای دیگری فرمود: «اول کسی که در حوض کوثر، بر من وارد می شود، اول مسلمان علی بن ابی طالب(ع) است».

حضرت على اكبر(ع) بسیار زيبا و خوش اخلاق بود. ایشان از نظر ظاهر، اخلاق و سخن گفتن شبیه ترین فرد به رسول اکرم(ص) بود . سنّ شريف آن حضرت را در هنگام شهادت 19 سال يا 18 سال و به روايتى 25 سال نوشته اند. او اولين فرد از بنى هاشم بود كه آماده نبرد شد و چنان دلیرانه جنگید که ناله و فریاد از لشکر دشمن برخواست.  تا اینکه ناجوانمردانه با نيزه از پشت بر او حمله كردند و على اكبر از روى زين اسب افتاد و با شمشير بر فرق آن حضرت زدند و سرش را شكافتندو با شمشيرها بدن پاكش را قطعه قطعه نمودند.