از آيات «قرآن» اجمالا استفاده مى شود كه ميان «نفخه مرگ» و «نفخه حيات» فاصله اى وجود دارد؛ اما سخني از مدت فاصله بيان نشده است. در بعضى از روايات آمده كه اين فاصله چهل سال است؛ ولى آيا اين سال ها همچون سال هاى معمولى دنياست يا همانند سال ها و ايّام قيامت است كه هر روز آن معادل پنجاه هزار سال است؟ درست بر ما روشن نيست!

در برخی از آیات قرآن، خداوند قبض ارواح را به خود نسبت داده اما دسته ای دیگر از آیات، قبض ارواح را فعل فرشته مرگ و یا فرشتگان قبض کننده روح می داند. با این وصف، به عقیده مفسرین، بين آيات هیچ منافاتى نيست؛ زیرا بر اساس سنت الهی، فرشتگان مامور اجراى فرامین الهی هستند، پس قبض از يكسو فعل خداست، چرا كه او فرمان داده، و از يكسو فعل فرشتگان، چون آنها آن را انجام می دهند. البته، فرشته مرگ معنى جنس دارد و جنس نیز مفهوم عمومیت داشته و آنها گروهى از فرشتگان هستند كه عزرائيل بزرگ آنها است.

خداى متعال در آیه 68 سوره «زمر» می فرماید: پس از دمیده شدن در صور، همه اهل آسمان ها و زمین مى میرند، سپس گروهى را استثنا مى کند. درباره این که آنها چه کسانی اند نظراتی وجود دارد: گروهى معتقدند: آنها جمعى از فرشتگان بزرگ خدا همچون «جبرئیل»، «میکائیل»، «اسرافیل» و «عزرائیل» مى باشند. بعضى، حاملان عرش خدا را نیز بر آن افزوده اند و بعضى دیگر، ارواح شهدا را مستثنا دانسته اند. ولى از ذیل بعضى از روایات استفاده می شود که این گروه باقى مانده نیز، سرانجام مى میرند.

از بررسى موارد متعددى از قرآن مجید که درباره مرگ سخن به میان آورده، استفاده مى شود: گرفتن ارواح به دست یک فرشته معین نیست، بلکه فرشتگانى هستند که این وظیفه را به عهده دارند و مأمور انتقال ارواح آدمیان از این جهان به جهان دیگرند، و آیاتی که در آن به صورت جمع آمده اند نیز از شواهد این موضوع است، و اگر مى بینیم در بعضى از آیات، این موضوع به «ملک الموت»؛ (فرشته مرگ) نسبت داده شده، از این نظر است که او بزرگ فرشتگان مأمور قبض ارواح است.

از آیات متعددى مثل آيه97 سوره نساء استفاده مى شود: گرفتن ارواح به دست یک فرشته معین نیست، بلکه فرشتگانى این وظیفه را به عهده دارند و «ملک الموت» بزرگ آن فرشتگان است. البته«عزرائيل» به تنهايي نيز با تجرد وجودى و وسعت احاطه ای که به جهان ماده دارد، توانايي اين کار را دارد. در بعضى آیات، قبض روح به خدا نسبت داده شده چرا که در مواردى که کار با واسطه انجام مى گیرد، گاهى کار را به وسائط و گاهى به صاحب آن اسباب و وسائط نسبت می دهند.

در يك آيه قرآن قبض ارواح به خدا نسبت داده شده و در آيه ديگر به فرشتگان و در جاي ديگر به رسولان الهى، اما هيچ گونه تضادى ميان آنها نيست؛ زيرا قبض كننده اصلى ذات پاك خداست و در عالم اسباب، عزرائيل مجرى اين فرمان است و او نيز به وسيله گروهى از فرشتگان و رسولان الهى كه اشاره به همان فرشتگان است، اين مأموريت را انجام مى دهند.