امام علی(ع) به عبرت گرفتن از سرنوشت گذشتگان توصیه می فرمایند و به این نکته توجه می دهند که آنها از شما قدرتمندتر و دارای عمری طولانی تر بودند؛ اما می بینید که بعد از كاخ نشينی و زندگى پر زرق و برق دنيا به چه روزى گرفتار شدند، آنها درمیان گورهایی هستند که ساختمانش تنها با خاك برپا گشته، قبرهايى كه به يكديگر نزديك است، ولى ساكنانش از يكديگر دورند و فنا و فرسودگى آنها را در هم كوبيده و سنگها و خاكها جسمشان را خورده است.

در روايات اسلامى تاريخ به عنوان يك منبع الهام بخش معرفت معرفى گرديده است. مخصوصاً براى مسائل اخلاقى و تهذيب نفوس و توجّه به واقعيّات زندگى بشر. امام علی(ع) هنگام عبور از آثار به جای مانده از کاخ های ساسانیان هنگام جنگ صفین با قرائت آیاتی از سوره دخان، گذشت زمان و نابودی آثار پیشینیان را مورد اشاره قرار دادند. امام صادق(ع) نیز ضمن نقل حادثه ای از زندگی حضرت داود(ع)، بر تاثیر مطالعه آثار گذشتگان در رشد اخلاقی و دوری از معصیت تاکید می کند.

تعدد درب های بهشت که وسعت آنها به اندازه چهل سال راه است، به خاطر رفاه وارد شوندگان یا تنوع و... نیست؛ بلکه اشاره به اعمالى است که سبب ورود به بهشت مى شوند. به عنوان مثال طبق روایتی، بهشت درب هائى به نام هاى مختلف دارد، از جمله: درب مجاهدان، و آنها مسلح به همان سلاحى که با آن جهاد کرده اند از آن درب وارد بهشت مى شوند و فرشتگان به آنها خوش آمد مى گویند. از سویی تعداد درب های بهشت، بیشتر از درب های جهنم است که نشانه غلبه رحمت خدا بر غضب او است.

بعد فتح مکّه پيامبر(ص) نويد پيروزي بر ايران و روم را دادند. آيه اول در پاسخ به تعجب و طعنه منافقين  نازل شد. در نقلی ديگر آمده؛ هنگام حفر«خندق» پيامبر(ص) بشارت فتح کاخ هاي روم، حيره، مدائن و صنعا را داد، مسلمانان بسيار خوشحال شدند اما منافقين زبان به طعن و کنايه نسبت به ضعف مسلمانان گشودند؛ آيه فوق نازل شد و پاسخ آنها را گفت.