امام علی(ع) در آغاز خطبه 203 نهج البلاغه به مسئله مهمّى درباره حقيقت دنيا و آخرت اشاره مى كند كه غفلت از آن مايه اكثر بدبختيهاى انسان است. ایشان مى فرمايد: «اى مردم، دنيا تنها سراى عبور و آخرت خانه جاودانه است، حال كه چنين است از اين گذرگاه خود براى محل استقرار خويش، توشه برگيريد». در سایر روایات نیز درباره دنیا تعابیری مانند: پل، مزرعه آخرت و ... بکار رفته که همگی بیان کننده فانی بودن آن است.

امام علي(ع) با اشاره به جنبه های مثبت دنیا می فرماید: «دنيا سراى راستى، جايگاه عافيت، سراى بى نيازى و محلّ موعظه و محل نزول وحى الهى و تجارتخانه اولياى الهى است»، هم چنین در خطبه ای دیگر دنيا را ميدان تمرين براى مسابقه در ميدان جهان ديگر دانسته است. مجموع اين تعبيرات دنيا را دارای موقعيت بسيار مهمى برای بهره گيری از دنیا و منزلگاهى براى تهيه توشه و دانشگاهى براى درس اخلاق و تجارتخانه اى دانسته كه انسان با سرمايه عمر، رضایت پروردگار و سعادت جاويدان را می خرد.

حضرت امیر(ع) حج را با این تعابیر توصیف می کند: قبله همه مردم، پرچم اسلام و پناهگاه امنی که تشنه کامان به آن پناه می آورند. خداوند حجّ را به عنوان علامتی برای عظمتش بر مردم واجب نمود و مردم همچون فرشتگانی که گرد عرش می گردند، دور کعبه طواف می کنند و در جایگاه پیامبران ایستاده، به عزت الهی اعتراف می کنند و در این میعادگاه مغفرت و تجارتخانه عبادات الهی، سودهای فراوان نصیب شان می شود.

 دنیا سرای ناپایداری است برای توشه گیری آدمی و کسب کمال و معرفت جهت گام نهادن در سفر آخرت. بر اساس روایات  دنیا مزرعه آخرت، تجارتخانه اولیاء الهی، سرای اندرز و نمازگاه فرشتگان معرفی شده است. همچنین دنیا پلی برای ردّ شدن و نه توقف معرفی شده است. همچنین در توصیف دیگری دنیا بازاری دانسته شده که عدّه ای در آن سود می کنند و عدّه دیگری ضرر می کنند.