اولا: دعا کردن دستوری است که خدای حکیم داده است و حُکم خدای حکیم منافاتی با حکمت او ندارد.  ثانیا: دستور به دعا فقط برای اجابت نیست؛ حکمت اصلی دعا ارتباط با خداست.  ثالثا: دعا خود در «سلسله اسباب» حکمت و مصلحت الهی قرار دارد. خداوند به همان دليل كه حكيم است، مواهب او نسبت مستقيمى با شايستگى ها و لياقت هاى افراد دارد؛ دعا كنندگان واقعى با رفتن به در خانه خدا ميزان اين شايستگى را در خود بالا مى برند.  رابعا: توجه به اثرات و برکات دعا نشان می دهد که این آموزه دینی به هیچ وجه موضوعی بی ثمر نیست و به خاطر این آثار و برکات امری «راجح» و قابل اعتناء می باشد.

قرآن در آيه 276 سوره بقره مى گويد: «خداوند ربا را نابود مى كند و صدقه و انفاق در راه خدا را می پروراند و رشد مى دهد». مفسران در تفسیر این آیه، دو نظر دارند؛ گروهی آن را به درآمدهای دنیوی و گروهی دیگر به ثمرات و پاداشهای اخروی تفسیر می کنند که البته هر دو نظر می تواند صحیح باشد. یعنی این آیه هم به نابودى و بی برکتی درآمدهاى حاصل از ربا در اين دنيا اشاره دارد، و هم بیانگر بى ثمر بودن آنها در آخرت است، هر چند در راه خدا انفاق شود و به وسيله آن، كارهاى به ظاهر خير انجام گردد.

آزمايش الهي يک امر قطعي و براي همه افراد از جمله انبياء می باشد و انواع آن؛ ترس، گرسنگى، زيان مالى و جانى، کمبود ثمرات و امور ديگرى مانند: فرزندان، پيامبران، دستورات الهي و بعضى خواب ها می باشد. حتي شرور، خيرها و عملکرد افراد درقبال مشکلات يکديگر نيز می توانند آزمايش الهى محسوب شود. البته لازم نيست همه افراد با تمام موارد سنجيده شوند، همچنان که موفقيت در آزموني دليل بر عملکرد صحيح در ديگر موارد نمي شود.