تکلیف فرزندان حاصل از «ازدواج موقت»

فرزندان حاصل از «ازدواج موقت» چه وضعیتی خواهند داشت و تکلیفشان چه می شود؟

فرزندان حاصل از ازدواج موقت هيچ گونه تفاوتى با فرزندان ازدواج دائم ندارند و مشمول تمام حمايت هاى شرعى و قانونى يك فرزند عادى هستند؛ مخصوصاً با ثبت مشخصات مرد و زن در دفاتر مخصوص و تنظيم عقدنامه، چنين فرزندانى نه دچار بلاتكليفى مي شوند و نه گرفتار سرگردانى. از نظر قوانين اسلامى هيچ مانعى ندارد طرفين در صورت تمايل به نخواستن فرزند با وسايلى از انعقاد نطفه جلوگيرى كنند تا آزادى مورد نظرشان در اين گونه موارد بهتر تأمين شود.

دیدگاه فقه شیعه در مورد «ازدواج موقت»

از منظر فقه شیعه، «ازدواج موقت» چیست و چه احکام و شرایطی دارد؟

«ازدواج» از نظر فقه شيعه بر دو نوع است: «ازدواج دائم» که مورد اتّفاق عموم مسلمانان مى باشد و «ازدواج محدود و موقت» که آیه 24 سوره نساء گواه مشروعیت آن است. «ازدواج موقت» از طرف شخص پيامبر(ص) تشريع و تجويز شده و جمعى از ياران پيغمبر(ص) در زمان حيات آن حضرت و بعد از رحلت او از اين قانون استفاده كرده اند. به اعتقاد شيعه همان طور كه در آغاز اسلام اين نوع ازدواج، مشروع بوده، الآن نيز مشروع است و تا ابد هم مشروع خواهد بود.

بدعت بودن ازدواج موقت!

آیا ازدواج موقت از مصادیق بدعت بشمار مى رود؟

یکى از مواردى که شیعیان را به بدعت گذارى متهم مى کنند بحث ازدواج موقت است. در حالى که ازدواج موقت از احکام شرعى است و ریشه در کتاب و سنت دارد. فقه شیعه به پیروى از قرآن و سنت، دو گونه ازدواج را صحیح مى داند: ازدواج دائم و ازدواج موقت. ازدواج موقّت، در ماهیت و بیشتر احکام مثل ازدواج دائم است. قرآن و سنت نبوى ازدواج موقت را مشروع مى دانند و تردیدى در آن نیست و روایات شیعه و اهل سنت نیز حکایت از عدم نسخ آن دارد.

 مشروعیّت ازدواج موقّت

ازدواج موقّت چه نوع ازدواجى است و آیا این نوع ازدواج مشروعیّت دارد؟

فقه شیعه به پیروى از قرآن و سنت، دو گونه ازدواج را صحیح مى داند: ازدواج دائم و ازدواج موقت. ازدواج موقّت، در ماهیت و بیشتر احکام مثل ازدواج دائم است و در شرایطی که ازدواج دائم ممکن نیست از سرکوبی غریزه جنسی و روابط نامشروع جلوگیری می کند. قرآن (در سوره نساء، آیه 24 و...) و سنت نبوى (چنانکه عمر به آن اشاره کرده) ازدواج موقت را مشروع مى دانند و روایات شیعه و اهل سنت حکایت از عدم نسخ آن دارد.

ازدواج موقت بهانه ای برای هوسبازان و عاملی برای تحويل کودکان بی سرپرست به جامعه

چه تفاوتي بين ازدواج موقت با فحشاء وجود دارد؟! در حالی که هر دو مصداق تن فروشي در مقابل مبلغي ناچيز است؟! آيا ازدواج موقت بهانه اي برای هوسبازان و عاملي براي تحويل کودکان بي سرپرست به جامعه نيست؟!

اسلام به خاطر مصالحی که ازدواج موقت دارد، آن را جایز اعلام کرده است. اسلام برای ازدواج موقّت قانون و مقرات وضع کرده است؛ این ازدواج در ماهیت و بیشتر احکام مثل ازدواج دائم است و هرگز مانند فحشاء نیست. فرزندان ازدواج موقت کمترین تفاوتى با فرزندان ازدواج دائم، در میراث و سایر حقوق اجتماعى ندارند و هرگز بدون سرپرست نمی مانند. نمی توان به خاطر سوء استفاده هوس بازان با این ازدواج مخالفت کرد چرا که در طول تاریخ از همه قوانین و دستورات سوء استفاده شده است.

نگاهي به فلسفه «ازدواج موقّت»

فلسفه «ازدواج موقّت» چيست؟

یکی از نیرومندترین غرایز انسان، میل جنسی است که برای پاسخ صحیح به آن باید از راه شرعي ازدواج اقدام کرد، اما در بسيارى از شرائط، افرادی وجود دارند که قادر به ازدواج دائم نيستند؛ لذا باید راه هاي دیگری را انتخاب کنند؛ يا آن را سرکوب کنند، يا آن را آزاد بگذارند و نسبت به تبعات جسمی، روحی و اجتماعی آن بی تفاوت باشند و يا راهی را انتخاب کنند که هم مشکلات ازدواج دائم را نداشته باشد و هم طرفین دارای حقوق مشخص و روشنی باشند. اسلام، راه سوم را برگزیده كه همان «ازدواج موقّت» است تا از اين طريق هم به خواسته طبیعی پاسخ دهد و هم مشکلات فحشا پیش نیاید.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال على بن الحسين السجّاد عليه السّلام :

اَيُّما مُؤ مِنٍ دَمِعَتْ عَيْناهُ لِقَتْلِ الْحُسَيْنِ وَ مَنْ مَعَه حَتّى يَسيلَ عَلى خَدَّيْهِ بَوَّاءَهُ اللّهُ فىِ الْجَنَّةِ غُرَفاً.

هر مؤ منى که چشمانش براى کشته شدن حسين بن على عليه السّلام و همراهانش اشکبار شود و اشک بر صورتش جارى گردد، خداوند او را در غرفه هاى بهشتى جاى مى دهد.

ينابيع الموده ، ص 429