اگر مى بينيم امام علی(ع) چنان بود كه براى هر سؤالى پاسخى آماده داشت، افزون بر امدادهاى الهى و الهامات درونى و هوش و استعداد فوق العاده ی خدادادی ای که داشتند، همراهی ایشان با پيامبر(ص) در ساليان دراز و آموزش همه احکام گذشته و آینده به ایشان و روح پرسشگرى ای که داشتند، منجر به احاطه كامل ایشان بر تمام مسائل گردید.

وسواس فکری و شکاکیت اعتقادی یکی از بیماریهای خطرناک روحی است که می تواند منجر به کفر و خروج انسان از دایره ایمان گردد. مهمترین منشاء این بیماری جهل، غفلت، انجام اعمال بد و تنهایی می باشد، و مهمترین راههای درمان آن عبارتند از: تحصیل علم و یقین، مراقبت از ایمان و اعتقادات، حضور در اجتماعات مومنین،  شرکت در مجالس اهلبیت(ع) و مجالس ذکر و موعظه، رعایت آداب معاشرت و انتخاب دوست و همسر و همنشینی با علماء دین.

سؤال خداوند براى کشف مطلب پنهان و پوشیده نیست، چرا که او از اسرار درون و برون آگاه است و چیزی بر او مخفى نیست. پس سؤال به خاطر تفهیم به خود طرف است تا به زشتى اعمالش پى ببرد و یا یک نوع مجازات روانى است؛ چرا که بازجوئى از کارهاى خلاف، آن هم توأم با سرزنش و ملامت، دردناک و زجرآور است. در حقیقت این پرسش ها بخشى از مجازات آنهاست.

قرآن در اهميّت «پرسش» می فرماید: «فَسئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ»؛ (اگر نمی دانید، از آگاهان بپرسید). جالب اين كه آيه مورد بحث در مورد علماى اهل كتاب است، يعنى حتّى اگر غير مسلمانى در مسأله اى اطّلاعات كافى دارد بايد از او پرسيد و از آگاهى و اطّلاعاتش بهره جست.

در روایت ائمه معصومین(ع)، حيا و شرم بر دو قسم است: «شرم معقول» و «شرم احمقانه». حياى عقل و شرم معقول آن است كه انسان در مواجهه با گناه و معصيت از خداوند خويش شرم كند و به سراغ گناه نرود و شرم احمقانه، خجالت از پرسش در برابر مجهولات است.