امام علی(ع) درباره يكي از آثار «خودپسندی» می فرمایند: «خودپسندىِ انسان، يكى از حسودهاي عقل اوست». حسود كسى است كه به نعمت هايى كه به ديگري رسيده رشك مى ورزد و آرزوى زوال آنها را دارد و همين امر سبب مى شود به دشمنى با او برخيزد و... . از سویی خودپسندى در برابر عقل انسان همين كارها را انجام مى دهد، قدرت عقل را از انسان گرفته و او را به خطا مى افكند، عيب انسان را ظاهر مى سازد و مردم را از او متنفر مى كند. از این رو تعبیر امام(ع) بسیار رسا است.

«عجله» اين خوى ناپسند، مانند بسيارى از رذايل ديگر، قبل از هر چيز از هوی پرستى سرچشمه مى گيرد. همچنین حبّ دنيا كه سرچشمه خطايا و معاصى است، كمى ظرفيت و سعه صدر، جهل و نادانی، تسویلات شیطان و تزئینات او و فريب هاى دوستان نادان و ...، از سایر عوامل شتابزدگى و عجله می باشد.

از جمله نشانه هاي حسود اين است كه هنگامی که بشنود نعمتی به دیگری رسیده غمگین می شود، هر چند آثاری از خود بروز ندهد، گاه فراتر رفته زبان به غیبت و عیبجویی می گشاید، گاه از این هم فراتر رفته به دشمنی و عداوت و کارشکنی بر می خیزد. در آیات و روایات نیز اشارات روشنی در این مورد آمده، از جمله امام علي(ع) می فرمايد: «برای شناخت حسود همین بس که او غمگین شود؛ در حالی که تو شادمان هستی».

راه درمان بیماری «حسد» بر دو قسم است: اول طریق علمی كه شخص حسود بايد روى دو چيز دقّت كند يكى پيامدهای ويرانگر حسد از نظر روح و جسم و ديگر ريشه‏ ها و انگيزه‏ هاى پيدايش حسد. دوم طریق عملی که شخص حسود تا آن جا که ممکن است نسبت به فردى كه مورد حسدش قرار گرفته محبّت كند و تا آنجا كه در اختيار اوست خير و سعادت او را بطلبد و به ديگران نيز همين امور را توصيه كند. به يقين تكرار اين كارها تدريجاً آثار رذيله حسد را از روح او مى‏ شويد و نقطه مقابل آن یعنی نُصح و خيرخواهى جانشین آن خواهد شد.