سیر تکامل كتابت و خط عربی

کتابت و خط عربی چه مراحلی را برای تکامل و زیبایی طی کرده است؟

در طول تاریخ، خطّاطان بزرگی در زيبايى قرآن و تكميل خط آن سهیم بوده اند. نخستين كسى كه در مسیر تكميل كتابت مُصحف و زيبايى خطِ آن قدم برداشت، «خالد بن ابى الهياج» از اصحاب امام علي(ع) بود که به خوشنويسى و داشتن خط زيبا معروف بوده است. خطّاطان تا اواخر قرن سوم هجرى مُصحف ها را با خط كوفى مى نوشتند؛ اما در ادامه، خط زيباى نسخ جاى خط كوفى را گرفت. لذا اولين مُصحف به خط نسخ، به دست «محمّد بن على بن الحسين بن مقله» نوشته شد. سپس در قرن هفتم، خط نسخ عربى توسط «ياقوت بن عبدالله موصلى» به حدّ اعلاى كمال خود رسيد.

تأکید امام علی(ع) بر «آزادی بیان» مردم در برابر حاکم

امام علی(ع) شیوه برخورد با حاکم عادل را چگونه دانسته اند؟

امام علی(ع) می فرماید: «با من آن گونه كه با زمامداران ستمگر سخن گفته مى شود سخن نگوييد و آن گونه كه مردم خود را در برابر حاكمان تندخو و جبّار حفظ مى كنند محدود نسازيد و به طور تصنّعى و منافقانه با من رفتار نكنيد، هرگز گمان مبريد كه درباره حقى كه به من پيشنهاد مى كنيد كوتاهى كنم [يا ناراحت شوم] و هرگز خيال نكنيد من در پى بزرگ ساختن خويشتنم، زيرا كسى كه شنيدن حق يا پيشنهاد عدالت به او برايش سنگين باشد عمل به آن دو براى او سخت تر و سنگين تر است».

هدف خلفای اموی از جذب محمد بن شهاب زُهری

هدف خلفای اموی از جذب محمد بن شهاب زُهری در دبار خود چه بود؟

خلفای اموی با جذب محمد بن شهاب زهری به دربار خود، از موقعیت دینی او استفاده کردند. او با جعل و کتابت احادیث به اهداف شوم خلفا کمک فراوانی کرد. حجم نوشته های زهری آن مقدار بود که پس از هلاکت ولید بن عبدالملک،  کتاب های او را به وسیله چهارپایان از خزانه خارج کردند. پر واضح است آنچه زهری به امر خلفای اموی نگاشته بود تنها احایثی در تایید خلفای اموی و کاستن از موقعیت بنی هاشم بود.

شخصیت ولید بن عبدالملک

ولید بن عبدالملک چگونه خلیفه ای بود؟

پس از عبدالملك، پسرش «وليد» به خلافت رسيد. برخى از وليد به خاطر انجام کارهای عام المنفعه تمجيد نموده، او را بر بسيارى از خلفاى بنى اميه ترجيح داده اند. اعمالی مانند: تاسیس و توسعه و تعمیر مساجد و اماکن مقدسه، احداث راه ها و دژها، احداث چاه ها و مدراس و بیمارستان ها، دارالایتام، آسایشگاه ها و... به رغم این نقاط روشن، وى داراى نقاط ضعف و انحراف هاى آشكارى بود كه نبايد ناگفته بماند. مانند: پرورش یافتن با بی قیدی و هوسرانی، مسلط کردن استانداران سنگدل بر مردم، بی دانشی و... .

دیدگاه غیر منطقی ابو حاتم بن حبان درباره مصادیق «دوازده خلیفه»

آيا مي توان حديث «دوازده خليفه» را بر امثال معاويه، یزید و ... حمل كرد؟

او دوازده خلیفه را این چنین معرفی می کند؛ ابوبکر، عمر، عثمان، على، معاویه، یزید، معاویة بن یزید، مروان بن حکم، عبدالملک بن مروان، ولید بن عبدالملک، سلیمان بن عبدالملک و عمر بن عبدالعزیز. جالب این که او خلفاى بنى امیه و بنى عباس را در ردیف این دوازده نفر آورده امّا امام مهدى(ع) را با آن که به اعتراف همگان، آخرین امام از ذریه رسول خدا است، در ردیف دوازده پیشوا قرار نداده.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الصادق (عليه السلام) :

إِنَّ ضَيْفَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ رَجُلٌ حَجَّ وَ اعْتَمَرَ فَهُوَ ضَيْفُ اللَّهِ حَتَّى يَرْجِعَ إِلَى مَنْزِلِهِ.

مردى که حج يا عمره انجام دهد ميهمان خدا است و تا زمانى که به منزل خود بازگردد در اين ميهمانى قرار دارد

وسائل الشيعه: 14/586