امام علی(ع) با توصیه به ترک «انتقام» و دعوت به «صبر» می فرمایند: «من كى آتش خشمم را فرو نشانم آيا هنگامى كه از انتقام ناتوانم و يا هنگامى كه قادر بر انتقامم؟». انسان خشمگين در برابر ظلم دو حالت دارد: گاه قصد انتقام دارد؛ اما توانایی آن را ندارد، اطرافیان او را به صبر دعوت می کنند، اما به مجرد توانایی بر انتقام، او را به عفو فرا می خوانند. لذا انتقام جويى در هیچ حالتی عاقلانه و صحيح نيست. مانند عفو عمومي پيامبر(ص) در فتح مكه و عفو امام(ع) در مورد اصحاب جمل با وجود توانايي بر انتقام، و...

درباره اين كه چه چيزهايي نشانه شخصيت و كرامت در انسان‌ها است امام صادق(ع) مي فرمايند: «ثَلاَثَةٌ تَدُلُّ عَلَى كَرَمِ الْمَرْءِ: حُسْنُ الْخُلْقِ وَ كَظْمُ الغَيْظِ وَ غَضُّ البَصَرِ»؛ (سه چيز نشانه شخصيّت انسان است: حُسن خُلق، فرو بردن خشم و چشم‌پوشى كردن)...

امام حسين(ع) فرمود: «اگر کسى مرا در گوش راستم دشنام دهد و در گوش ديگرم عذرخواهى کند از او قبول خواهم کرد». جدم رسول خدا(ص) فرمود: «وارد حوض نمى شود کسى که عذر پذير نباشد خواه حق با او باشد يا نباشد» ایشان به غلام خطا کاري که آياتی از قران درباره کظم غیظ را برای حضرت خواند، فرمود: «تو در راه خداوند متعال آزادى»، آن گاه دستور داد تا به او جايزه اى نيکو دهند.

خطیب بغدادی می گوید: مردى از اولاد عمر در مدینه امام کاظم(ع) را بسیار اذيت کرده و على(ع) را دشنام مى داد؛ برخى از دوستان پیشنهاد دادند که او را به قتل برسانیم، حضرت از این کار شدیداً نهى فرمود و در عوض سيصد دينار به آن مرد نادان عطا فرمود، این کار امام او را منقلب نمود، از جا بلند شد سر امام را بوسید و بعد از آن هر گاه به مسجدالنبی می رفت، امام را تمجید کرده و همه را به متابعت و پيروى از ایشان دعوت می نمود.