امام علی(ع) برای تقويت روحيه سربازان مى فرمايد: «بدانيد شما در پيشگاه خداييد و همراه با پسر عموى پيامبر(ص)، پى در پى حمله كنيد و از فرار شرم نماييد! كه فرار از جهاد، ننگى است در نسل هاى آينده شما و آتشى است فراگير در روز حساب! با آغوش باز از شهادت استقبال كنيد و با آرامش به سوى آن گام برداريد! به اين گروه كثير و خيمه گاه پر زرق و برق معاويه، به شدّت حمله بريد و بر قلب آن بتازيد! چراكه شيطان در گوشه و كنار آن پنهان شده، که دستى براى حمله و پايى براى فرار دارد! محكم بايستيد و مقاومت كنيد!».

در تنبيه الخواطر آمده: مالک با اینکه مقام اميري لشگر را داشت، در پاسخ به کسی که در بازار کوفه به او اهانت کرد، به مسجد رفت تا براي او استغفار کند. خوارزمى می گوید: در جنگ صفين هنگام کمبود آب و در حالی که تشنگى در او هویدا بود، آب براي او بردند ولی مالک ننوشید و گفت: تا سپاهيان آب ننوشند، من نمى نوشم.