عظمت مقام «امامت» در قرآن

عظمت مقام «امامت» در قرآن چگونه تبیین شده است؟

قرآن پس از موفقیت ابراهيم(ع) در آزمونهای بزرگ الهی مي فرمايد: «قال انّى جاعلك للنّاس اماماً». از اين بخش آيه، عظمت مقام امامت و منصوب بودن او از سوى خداوند به خوبى روشن مى شود. همچنین در ذيل آيه تأكيد بيشترى بر اين موضوع نموده می فرماید: «وقتي كه ابراهيم(ع) عرضه داشت: از دودمان من [نيز امامانى] قرار بده، خطاب آمد كه: پيمان من هرگز به ستمكاران نمى رسد». علاوه بر این طبق بیان اهل بیت(ع) این آیه بیانگر این است که امام باید در تمام دوران زندگی اش عادل و بدور از خطا و گناه باشد.

حق ولایت از منظر قرآن

از منظر قرآن کریم حق ولایت براى چه کسانى ثابت است؟

خداوند سبحان در قرآن کریم براى خودش در آیه: «اَلله ولیّ الّذین آمنوا» و برای پیامبر(ص) در آیه: « النّبیّ أَولى بالمؤمنین من أَنفسهم» و برای حضرت علی(ع) در آیه: «إنّما ولیّکم الله ورسوله والّذین آمنوا الّذین یقیمون الصّلاة ویؤتون الزّکاة وهم راکعون» و برای اهل بیت(ع) در آیه: «أَطیعوا الله وأَطیعوا الرّسول وأُولی الاَْمْرِ مِنْکُمْ»، حقّ ولایت قرار داده است.

موروثى نبودن خلافت از دیدگاه شیعه

آیا خلافت از دیدگاه شیعه مورثى است؟

مخالفان شیعه تهمت موروثی بودن حکومت نزد شیعه را بیان کرده اند. در پاسخ باید گفت مقصود از انتخاب اوصیای پیامبران از نسل آنها این است که خداوند به آنها قابلیت این جانشینی را داده است نه اینکه به صرف فرزند بودن چنین عنوانی را به ارث برند. قرآن مجید در سوره های نساء و بقره به ارث برده شدن حکومت توسط آن فرزندانی از انبیاء که چنان قابلیتهایی داشته باشند را تایید نموده است. ضمن اینکه ادامه وصایت و امامت در نسل نبوت آثار بسیار مثبت تربیتی و اجتماعی برای آن وصی و جامعه دارد. 

قرآن و انتصاب اوصیاء از ذرّیه پیامبران

قرآن کریم در مورد انتخاب اوصیا از ذریه پیامبران چه مى فرماید؟

با مراجعه به آیات قرآن – که سرگذشت انبیائی چون آدم، نوح، ابراهیم، اسماعیل، اسحق، یعقوب، زکریا، یحیی، داود، سلیمان، موسی، هارون و... را بیان می کند - پى مى بریم که سنّت الهى بر این قرار گرفته که اوصیاء انبیا را به معناى عام آن، که مرادف با حجّت خدا بوده و شامل نبىّ و امام و وصىّ مى شود، از ذریّه آنان قرار دهد. هیچ پیامبرى نیست جز آنکه وصىّ یا اوصیائى داشته و خداوند آنان را از آل و ذریّه آن پیامبر قرار داده است، خواه آن اوصیا پیامبر باشند یا خیر.

قرآن و انتصاب اوصیاء از ذرّیه پیامبران

قرآن کریم در مورد انتخاب اوصیا از ذریه پیامبران چه مى فرماید؟

پيامبرى نيست جز آنکه وصىّ داشته، خواه آن اوصيا پيامبر باشند يا نباشند. خداوند متعال مى فرمايد: خدا برگزيد آدم و نوح و خانواده ابراهيم و خاندان عمران را بر جهانيان، فرزندانى هستند برخى از نسل برخى ديگر و خدا به اقوال و احوال همه شنوا و دانا است. کما اينکه مي فرمايد: ما نوح و ابراهيم را فرستاديم، و در ذريه آن دو، نبوّت و کتاب قرار داديم؛ و در اواخر عمر اسحاق و يعقوب را به او بخشيديم و نبوّت و کتاب آسمانى را در ذريه اش قرار داديم و سليمان وارث داوود شد... .

قرآن و نصب امام

چه آیاتى از قرآن کریم بر مسأله انتصابى بودن امام دلالت دارد؟

با مراجعه و تدبّر در آیات قرآن پى مى بریم که امامت و حکومت به امر خداوند است و به هر کس که صلاح بداند واگذار مى کند، مانند:  سوره بقره، آیه 124،  سوره طه، آیات 25 تا 30،  سوره طه، آیه 36،  سوره ص، آیه 26،  سوره انبیا، آیه 73،  سوره قصص، آیه 41.

انتخاب اوصیا از جانب خداوند

آیا قرآن کریم انتصابى بودن مقام امامت توسط خداوند را تأئید مى کند؟

طبق آیات قرآن انتخاب اوصیا از جانب خدا صورت پذیرفته: 1. در سوره طه خداوند با اجابت خواسته موسی، هارون را به وصایت او نصب می‌کند 2. در سوره بقره خداوند ابراهیم را پیشوای مردم قرار داده است 3. در سوره انبیاء خداوند حکمت و علم را به سلیمان و داود عنایت کرد تا با آن مردم را رهبرى و هدایت کنند 4. در سوره یوسف خداوند دانش‌هایی را به یوسف عنایت می‌کند آن‌چنان که پیش از او چنین نعماتی را بر پدران او تمام کرد 5. در سوره انبیاء پیشوایان مردم در هدایت و انجام کارهای نیک از طرف خدا منصوب شده اند.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ رَسُولُ اللّهِ صلّى اللّه عليه و آله :

الحسن و الحسين امامان قاما او قعدا .

حسن و حسين در همه احوال امام و پيشوايند؛ چه قيام کنند و چه بنشينند.

بحار الانوار 43/291 و 44/2