آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

«امانتداری» از ايمان به پروردگار عالم، و از علم به قدرت و اعتماد به وعده هاى پروردگار سرچشمه مى گيرد، امانت داری زائيده عقل، درايت و توجه به عاقبت امور و نتايج كارها است. امانت داری دليل بر واقع بينى انسان، و رهايى او از چنگال اوهام و پندارهاى هوس آلود است. امانت داری از شخصيت والاى انسان سرچشمه مى گيرد، چرا كه حاضر نمى شود خود را به مال و مقام و مواهب زودگذرى بفروشد كه از طريق خيانت حاصل مى شود. و در يك كلمه، امانت مولود فهم و شعور، عقل و ايمان، و اخلاص و شخصيت است.

امانت داری از ايمان و يقين به پروردگار عالم، و از علم به قدرت و اعتماد به وعده هاى پروردگار سرچشمه مى گيرد، امانت زائيده عقل، درايت و توجه به عاقبت امور و نتايج كارها است. امانت داری دليل بر واقع بينى انسان، و رهايى او از چنگال اوهام و پندارهاى هوس آلود است. امانت داری از شخصيت والاى انسان سرچشمه مى گيرد، چرا كه حاضر نمى شود خود را به مال و مقام و مواهب زودگذرى بفروشد كه از طريق خيانت حاصل مى شود. و در يك كلمه، امانت داری مولود فهم و شعور، عقل و ايمان، و اخلاص و شخصيت است. گاه فقر و ظلم انسان را در پرتگاه خيانت قرار می دهد، افرادی كه در جامعه به حقوق مشروع خود نرسیده، و تحت فشار فقر قرار مى گيرند، خود را آلوده به خيانت مى کنند، از این رو در فرامین اسلامى آمده كه براى حفظ امانت قاضى در قضاوتش بايد به طور كامل او را از بيت المال اداره كرد.

اميرمؤمنان على(عليه السلام) در عهدنامه «مالك اشتر» كه عالى ترين برنامه های مديريتی است، مى فرمايد: «وَافْسَحْ لَهُ فِى الْبَذْلِ، ما يُزِيلُ عِلَّتَهُ، وَتَقِلُّ مَعَهُ، حاجَتُه اِلىَ النّاسِ، وَ اَعْطِهِ مِنَ الْمَنْزِلَةِ لَدَيْكَ ما لا يَطْمَعُ فِيهِ غَيْرُهُ مِنْ خاصَّتِكَ لَيأْمَنَ بِذلِكَ اِغْتِيالَ الرِّجالِ لَهُ عِنْدَكَ، فَانْظُرْ فى ذلِكَ نَظَراً بَلِيْغاً»(1)؛ (و در بذل و بخشش به او [قاضى] سفره سخاوتت را بگستر آن گونه كه نيازمندى اش از ميان برود، و حاجتى به مردم پيدا نكند، و از نظر مقام و منزلت آن قدر مقامش را نزد خودت بالا ببر كه هيچ يك از ياران نزديكت به نفوذ كردن در او طمع نكند، و از توطئه اين گونه افراد نزد تو در امان باشد، و در اين موضوع با دقت بنگر).

امام صادق(عليه السلام) در حديث پر معنايى، به بیان سرچشمه هاى خيانت و حفظ امانت، می پردازد، آن حضرت مى فرمايند: «مَنْ اُؤْتُمِنَ عَلى اَمانَة فَاَدّاها فَقَدْ حَلَّ اَلْفَ عُقْدَة مِنْ عُنُقِهِ مِنْ عُقَدِ النّارِ، فَبادِرُوا بِاَداءِ الاْمانَةِ، فَاِنَّ مَنْ اُؤْتُمِنَ عَلى اَمانَة وَكَّلَ بِهِ اِبْلِيسُ مِأَةَ شَيْطان مِنْ مَرَدَةِ اَعْوانِهِ لِيُضِلُّوهُ وَ يُوَسْوِسوا اِلَيْهِ حَتّى يُهْلِكُوهُ اِلاّ مَنْ عَصَمَهُ اللّهُ عَزَّ وَ جَلَّ»(2)؛ (هر كس امانتى به او سپرده شود و آن را ادا كند هزار گره از گره هاى آتش دوزخ از گردن او گشوده می شود، پس در اداى امانت تعجيل كنيد، زیرا هر فردی که امانتى به كسى بسپارد ابليس يك صد نفر از شياطين از دستيارانش را مأمور او مى كند تا او را گمراه سازند، و در دل او وسوسه خيانت كنند تا هلاكش كنند مگر كسى كه خداوند متعال اورا حفظ كند).(3)