آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

بر اساس روایات  اسلامی «زاهدان» دارای نشانه و علاماتی هستند از جمله: 1- از شبهات پرهیز می کنند. 2- با غیر خدا دوستی و همنشینی نمی کنند. 3- اعمالشان برای ثواب آخرت می باشد. 4- آنها به دنیا و تجلیاتش پشت می کنند. 5- از توهین افراد متکبر ناراحت نمی شوند.

امام سجاد(عليه السلام) در روايتى مى فرمايند: «اِنّ عَلامَةَ الزَّاهِدِينَ فِى الدُّنيَا الرَّاغِبِينَ فِى الآخِرَةِ تَركُهُم كُلَّ خَلِيطٍ وَ خَلِيلٍ وَ رَفْضُهُم كُلَّ صَاحِبٍ لَايُرِيدُ مَا يُرِيدُونَ أَلَا وَ اِنَّ العَامِلَ لِثَوابِ الآخِرَةِ هُوَ الزّاهِدُ فِى عَاجِلِ زَهْرَةِ الدُّنيَا...»(1)؛ (همانا علامت و نشانه زاهدان در دنيا كه رغبت و ميل به آخرت دارند، اين است كه ترك مى كنند هر چيزى را كه ناخالصى دارد [و هر مال مشتبهى را كنار مى گذارند] و به هر رفاقت و دوستى دل نمى بندند و هر مصاحب و همنشينى را كه غير از مطلوب و محبوب آنها اراده كند، كنار مى گذارند، [با افرادى كه ميل به دنيا و دلبستگى به آن دارند و از آخرت غافلند مراوده و رفت و آمد ندارند] آگاه باشيد كسى كه براى ثواب آخرت عمل مى كند، او زاهد در اين دنيا است...).
در روايتى مولى علي(عليه السلام) مى فرمايند: «اَلزَّاهِدُ فِى الدُّنيَا كُلَّمَا اِزْدَادَتْ لَهُ تَجَلِّياً اِزدَادَ عَنهُ تَوَلِّياً»(2)؛ (زاهد در دنيا هر چه براى او بيشتر تجلى و جلوه كند، او بيشتر تولّى كرده و پشت مى كند).
در ذيل اين آيه: «وَ اصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدَاةِ وَ الْعَشِىِّ....»(3) در تفسير برهان از على بن ابراهيم روايت مى كند كه اين آيه درباره برخورد يك متكبّر ثروتمند با سلمان نازل شد.
داستان از اين قرار است كه: سلمان پوششى از پشم داشت كه از آن براى سفره و پوشش استفاده مى كرد. روزى مردى به نام «عُيَيْنَة بن حصين» بر پيامبر(صلی الله علیه و آله) وارد شد، در حالى كه سلمان در خدمت حضرت بود، فرياد زد يا رسول الله(صلی الله علیه و آله) وقتى ما بر تو وارد مى شويم، اين مرد و هم نوعانش را از نزد خود بيرون كن، پس از رفتن ما هر كس را مى خواهى بپذير!(4)
براى اين گونه مردمان بى خبر از حقائق كه چشم آنها به دنيا است و از راه و روش زاهدان بى خبرند جاى تعجب نيست كه با زاهدان دنيا چنين برخورد كنند.
با على گفتا يكى در رهگذار *** از چه باشد جامه تو وصله دار
تو اميرى و شهىّ و سرورى *** از تمام رادمردان برترى
هستى ما جملگى از هست تست *** اختيار عالمى در دست تست
اى امير تيز رأى و تيزهوش *** جامه اى چون جامه شاهان بپوش
از چه باشد اى جهانى را پناه *** جامه صد وصله در اندام شاه
گفت صاحب جامه را بين جامه چيست *** ديد بايد در درون خانه كيست
جامه زيبا نمى آيد، به كار *** حرفى از معنى اگر دارى بيار
اهل سيرت را به صورت كار نيست *** جامه گر صد وصله دارد عار نيست
كار ما در راه حق كوشيدن است *** جامه زهد و ورع پوشيدن است
زهد باشد زينت پرهيزگار *** زينت دنيا به دنيا وگذار.(5)،(6)