آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

از نظر قرآن «جهل» عامل تقليد كوركورانه است. با نگاهی به آیات سوره «انبیاء» و ماجرای مواجه ابراهیم(ع) با بت پرستان قوم خود، می توان نتیجه گرفت افراد عالم و آگاه داراى استقلال فكرى هستند و استقلال فكرى به آنها اجازه تقليد كوكورانه نمى دهد؛ اين جاهلان اند كه همواره وابسته به اين و آن مى شوند و كوركورانه دنبال هر برنامه اى راه مى افتند.

از نظر قرآن «جهل» عامل «تقليد كوركورانه» است؛ در آیات سوره «انبیاء» و ماجرای مواجه ابراهیم(ع) با بت پرستان قوم خود، چنین آمده است:
«إِذْ قَالَ لاَِبِيهِ وَقَوْمِهِ مَا هَذِهِ التَّمَاثِيلُ الَّتِى أَنْتُمْ لَهَا عَاكِفُونَ قَالُوا وَجَدْنَا آبَاءَنَا لَهَا عَابِدِينَ قَالَ لَقَدْ كُنتُمْ أَنْتُمْ وَآبَاؤُكُمْ فِي ضَلاَل مُّبِين» ؛(1) (آن هنگام كه به پدرش [سرپرستش كه در آن زمان عمويش آزر بود] و قوم او گفت: اين مجسمه ها [ى بى روح] چيست كه شما همواره آنها را پرستش مى كنيد؟ گفتند: ما پدران خود را يافتيم كه آنها را عبادت مى كنند. گفت: به يقين شما و پدرانتان، در گمراهى آشكارى بوده ايد).
«تماثيل» جمع «تمثال» به معناى موجودى است كه صورتى دارد، و به مجسّمه و عكس هاى نقاشى شده هر دو گفته مى شود.
«عاكفون» از مادّه «عكوف» به معناى توجّه مستمر آميخته به تعظيم است و واژه «اعتكاف» براى عبادت مخصوصى كه در مسجد انجام مى شود نيز از همين ريشه مشتق شده است.
آرى در حقيقت بت پرستان هيچ دليل منطقى بر اين عمل زشت خود نداشتند، و غالباً به تقليد كوركورانه از نياكان قناعت مى كردند، به همين دليل ابراهيم(عليه السلام) آنها را در ضلال مبين و گمراهى آشكار مى شمرد.
لذا ابراهيم(عليه السلام) در ادامه همين آيات كه بيانگر محاكمه تاريخى اش در برابر بت پرستان بابل است مى گويد: «آيا شما جز خدا موجوداتى را مى پرستيد كه نه كمترين سودى براى شما دارند، و نه زيانى مى رسانند؟!» و بعد مى افزايد: «أُفّ لَّكُمْ وَلِمَا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللهِ أَفَلاَ تَعْقِلُونَ» ؛(2) (اف بر شما و بر آنچه جز خدا مى پرستيد! آيا نمى انديشيد؟!).
يعنى اين تقليد كوركورانه از عدم تعقّل و تفكر سرچشمه مى گيرد و مولود جهل است. دليل آن نيز روشن است افراد عالم و آگاه داراى استقلال فكرى هستند و استقلال فكرى به آنها اجازه تقليد كوكورانه نمى دهد، اين جاهلان اند كه همواره وابسته به اين و آن مى شوند و كوركورانه دنبال هر برنامه اى راه مى افتند.(3)