آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

امام علي(ع) درباره لجاجت ورزیدن، می فرماید: «از سوار شدن بر مركب سركش لجاجت برحذر باش كه تو را بيچاره مى كند». پيامبر(ص) نيز مي فرمايد: «از لجاجت بپرهيز كه آغازش جهل و نادانى و آخرش ندامت و پشيمانى است». در واقع انسان لجوج برای حفظ شخصیت خود در جامعه، بر سخن باطل يا طريقه نادرستى كه بطلان آن بر او ثابت شده، اصرار می ورزد در حالى كه با تواضع در برابر حق و پذیرش آن، اعتبارش نزد دیگران بيشتر خواهد شد.

امام علي(علیه السلام) در بخشی از نامه 31 «نهج البلاغه» مى فرمايد: (از سوار شدن بر مركب سركش لجاجت برحذر باش كه تو را بيچاره مى كند)؛ «وَ إِيَّاكَ أَنْ تَجْمَحَ(1) بِكَ مَطِيَّةُ اللَّجَاجِ».
لجاجت آن است كه انسان بر سخن باطل يا طريقه نادرستى كه بطلان آن بر او ثابت شده اصرار ورزد به گمان اينكه شخصيت خود را در انظار نشكند؛ در حالى كه اگر در اين گونه موارد انسان در برابر حق تواضع كند و آن را پذيرا شود، اعتبار و آبروى او در انظار مردم بيشتر خواهد شد. رسول خدا(صلى الله عليه وآله) مى فرمايد: «إِيَّاكَ وَ اللَّجَاجَةَ فَإِنَّ أَوَّلَهَا جَهْلٌ وَ آخِرَهَا نَدَامَةٌ»(2)؛ (از لجاجت بپرهيز كه آغازش جهل و نادانى و آخرش ندامت و پشيمانى است). هم چنین امام علی(ع) در حديث ديگری مى فرماید: «لَا مَرْكَبَ أَجْمَحَ مِنَ اللَّجاجِ»(3)؛ (مركبى سركش تر از لجاجت نيست).(4)