آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

نبرد احزاب، نبری است که مشرکان و یهود براى شکست اسلام همدست شدند. مسلمانان نیز برای مقابله در اطراف مدینه خندق کندند. اصحاب پیامبر(ص) در این آزمایش دو گروه بودند: گروهی مؤمنان بودند که وعده خدا را صادق می دانستد، و در مقابل منافقان قرار داشتند بودند. از سوی دیگر مؤمنان سست ایمانی که وعده خداوند را دروغ می پنداشتند. حال آیا آنان را مى توان عادل دانست؟ البته آنان غیر از منافقانى بودند که اظهار مسلمانى مى کردند، اما در دل، کافر بودند، زیرا بسیارى از آنان مى خواستند به بهانه ای به مدینه باز گردند.

نبرد احزاب، از جنگ هاى مشهور در اسلام است. مشرکان و یهود براى شکست اسلام همدست شدند و ده هزار مسلّح بودند که مدینه را محاصره کردند. مسلمانان براى جلوگیرى از هجوم دشمن، دور مدینه خندق کندند و محاصره حدود یک ماه طول کشید. در این جنگ، اصحاب پیامبر(صلى الله علیه وآله) امتحان سختى شدند و استوار و متزلزل از هم باز شناخته گشتند. اصحاب پیامبر(صلى الله علیه وآله) دو گروه بودند:
یک گروه مؤمنانى بودند با شعار «هذا ما وَعَدَنَا اللهُ وَرَسُولُهُ...» (1) که وعده هاى خدا را راست مى دانستند و بر ایمان و تسلیم آنان افزوده شد.
گروه دیگر منافقان و بیماردلان بودند و شعارشان این بود که: خدا و پیامبر به ما وعده دورغ داده است «ما وَعَدَنَا اللهُ وَرَسُولُهُ إِلاّ غُرُوراً»(2).
مؤمنان سست ایمان مى پنداشتند که خداوند به آنان وعده دروغ داده است. آیا آنان را مى توان عادل و پاک دانست؟ البته آنان غیر از منافقانى بودند که اظهار مسلمانى مى کردند،ولى در دل، کافر بودند، به دلیل این که در آیه، بیماردلان را عطف به منافقان مى کند.
کسى که در آیات مربوط به غزوه احزاب دقت کند، در مى یابد که بسیارى از صحابه در برابر آن سیل بنیان کن، تا چه حدّ مقاومت کردند! بسیارى از آنان از پبامبر(صلى الله علیه وآله) اجازه مى خواستند که به بهانه این که خانه هایشان بى حفاظ است به مدینه برگردند، خداوند مى فرماید: خانه هایشان بى حفاظ نیست، بلکه مى خواهند فرار کنند، با این که با خدا عهد بسته بودند که نگریزند و عهد خدا مورد سؤال خواهد بود.(3)(4)