آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

برخی از صحابه بدریون، پیامبر(ص) را متهم به خیانت در غنائم کردند، آیه 161 سوره آل عمران نازل شد و دامن پیامبر(ص) را از هر گونه خیانت پاک دانست، سپس تأکید کرد که برخى از اصحابش خیانت کرده اند. کسی که خیانت می کند و پیامبر(ص) را هم متهم به خیانت می کند نمی توان عادل باشد.

خداوند مى فرماید: «وَما کانَ لِنَبِیّ أَنْ یَغُلَّ وَمَنْ یَغْلُلْ یَأْتِ بِما غَلَّ یَوْمَ الْقِیامَةِ ثُمَّ تُوَفّى کُلُّ نَفْس ما کَسَبَتْ وَهُمْ لا یُظْلَمُونَ»؛(1)(براى پیامبر هرگز روا نیست که خیانت کند، و هر کس خیانت کند، خیانتش را در روز قیامت به همراه مى آورد، سپس هر کس پاداش آنچه را کرده کامل دریافت مى کند و به آنان ستم نمى شود).

ابن کثیر گوید: آیه در باره یک قطیفه سرخى نازل شد که در روز بدر گم شد. بعضى از مردم گفتند: شاید پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله) آن را برداشته است! در این باره زیاد حرف زدند. این آیه «وَما کانَ لِنَبِیّ...» نازل شد و دامن آن حضرت را از هر گونه خیانت در اداى امانت و تقسیم غنیمت پاک دانست، سپس تأکید دارد که برخى از اصحابش خیانت کرده اند.(2)

آیه، از میزان خوش گمانى و اعتقاد آنان به رسول خدا(صلى الله علیه وآله) خبر مى دهد، تا حدّى که آن حضرت را به خیانت در امانت و تقسیم اموال متهم نمودند، سپس بیان مى کند که بعضى اصحاب خیانت کردند، آنان که نسبت به جایگاه پیامبر(صلى الله علیه وآله) نادان بودند، یا آنان که در اموال مسلمانان خیانت کردند، نمى توانند عادل باشند. این، حال بدریّون است، نه بادیه نشینان یا طُلقاء و فرزندانشان و نه منافقین. تا چه رسد به آنان که پس از ایشان بودند. کسى که این آیات و آنچه را پیرامون آنها وارد شده و احادیث و سخنان را بخواند، سپس باز هم بدون تحقیق بر عدالت همه صحابه اصرار ورزد، هم به خود ظلم کرده است، هم به امتِ خود.(3)