آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

یکى از اصول فکر سلفى، نهى از تأویل و اکتفا به ظاهر لفظ است. در ردّ این روش باید گفت برای تفهیم قرآن باید از تمام نکات فصاحت، بلاغت و بدیع استفاده کرد مثلا ید الله کنایه از قدرت الهی است همان گونه که عرب این گونه کنایات را به کار مى گیرد.

یکى دیگر از اصول فکر سلفى، نهى از تأویل و نهى از صرف لفظ از ظاهر آن است. ابن تیمیه در کتاب «درء تعارض العقل و النقل» مى گوید: «این عمل ـ تأویل ـ امرى حادث و جدید است که در کتب لغت پیشینیان اصلى بر آن نیست، و در عصر سلف نیز استعمال نشده است. لذا سلفیّون آن را رها کرده اند».(1)
در ردّ این روش باید گفت که قرآن براى خود در تفهیم معارفش روش مخصوصى ندارد، بلکه از همان اسلوب و روش عرب در تفهیم مطالب استفاده کرده است. و مى دانیم عرب فصیح در محاوراتش از تمام نکات فصاحت، بلاغت و بدیع استفاده مى کند و قرآن نیز از این قانون مستثنا نیست؛ و به عنوان معجزه الهى مطرح است. مثلا کلمه «ید الله» کنایه از قدرت الهى است؛ همان گونه که عرب این گونه کنایات را به کار مى گیرد و نبود چنین تأویلى در فهم آیه ما را دچار تجسیم و تشبیه و در نتیجه گمراهى مى کند، بنابراین براى پى بردن به مفهوم مورد نظر قرآن تأویل و برگشت از معناى ظاهرى در برخى موارد، ضرورى است.(2)