آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

قرآن در آیات متعدد، بر لزوم زنده نگه داشتن یاد پیامبران الهی و بازخوانی سرگذشت درس آموز شخصیت های تاریخی تأکید می کند و مسلما هدف از بازگویی یاد و خاطره این افراد، بیان صلاحیت ها و فضائل اخلاقی و برنامه های سازنده آنان بوده است.

در آیات متعدّدى از قرآن مجید بر لزوم زنده نگه داشتن یاد پیامبران الهى و شخصیّت هاى برجسته تاریخ و بازگویى سرگذشت عبرت انگیز و درس آموز آنان تأکید شده است. مطالعه این دسته از آیات که معمولاً با جملاتى نظیر: «وَاتْلُ عَلَیْهِمْ، وَاذْکُرْ فِى الْکِتابِ» آغاز مى شود به خوبى مى رساند که غرض از یادآورى و احیاى یاد و خاطره برگزیدگان الهى، بیان بیوگرافى و شرح نام و مسائل شخصى آنان نیست، بلکه همواره در این گونه از آیات اشاره شده است که دلیل زنده نگه داشتن یاد آنان وجود صفات نیکو و خصلت هاى پسندیده و روش هاى الهى و انسانى در آنان است.
در آیات ذیل مى خوانیم: «وَاذْکُرْ فِى الْکِتابِ إِبْراهِیمَ إِنَّهُ کانَ صِدِّیقاً نَبِیّاً»؛ (در این کتاب ابراهیم را یاد کن، که او بسیار راستگو و پیامبر خدا(ص) بود.)(1)
«وَاذْکُرْ فِى الْکِتابِ مُوسى إِنَّهُ کانَ مُخْلَصاً وَ کانَ رَسُولا نَبِیّاً»؛ (و در این کتاب از موسى یاد کن، که او مخلص و رسول و پیامبرى والا مقام بود).(2)
«وَاذْکُرْ فِى الْکِتابِ إِسْماعِیلَ إِنَّهُ کانَ صادِقَ الْوَعْدِ»؛ (و در این کتاب از اسماعیل یاد کن، که او در وعده هایش صادق بود).(3)
«وَاذْکُرْ عِبادَنا إِبْراهِیمَ وَ إِسْحقَ وَ یَعْقُوبَ اُولِى الاَْیْدِى وَ الاْبْصارِ»; (و به خاطر بیاور بندگان ما ابراهیم و اسحق و یعقوب را، که داراى دستها (ىِ نیرومند) و چشم ها (ىِ بینا) بودند).(4)
همان گونه که ملاحظه مى شود در این آیات به جنبه هاى شخصى و خانوادگى و امور معمول زندگى آنان اشاره اى نشده است، بلکه از صلاحیّت ها و فضایل اخلاقى و برنامه هاى سازنده آنان سخن به میان آمده است، و این به خوبى نشان مى دهد لزوم زنده نگهداشتن یاد و خاطره اینان، به جهت وجود این صفات و ملکات پسندیده است و ذکر نام و نشان آنان هیچ موضوعیّت و خصوصیّتى ندارد، بلکه هر کس داراى چنین برجستگى هاى انسانى و الهى باشد، زنده نگهداشتن یاد و خاطره او از وظایف انسانى ودینى است.(5)