آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

در روایات اسلامی وظیفه مومنین در برابر یکدیگر بیان شده است. پیامبر(ص) می فرماید: «مومنين برادر همديگر و همچون اعضاى يك پيكرند؛ و هنگامى كه عضوى ناراحت و بيمار شود همه اعضا، آن ناراحتى را احساس مى كنند». هم چنین آن حضرت در حدیث دیگری می فرماید: «هرگاه دو مسلمان با يكديگر قهر كرده، و قهر آنها سه روز ادامه پيدا كند و صلح نكنند، هر كدام پيشقدم در صلح شود روز قيامت قبل از ديگرى وارد بهشت مى شود». بى شك اصلاح ذات البين و آشتى دادن آنها، از مهمترين عبادتهاست.

در روايات اسلامى موقعيّت مؤمنان و مسلمانان نسبت به يكديگر، و وظيفه آنها در برابر همديگر بيان شده است. به اين روايات توجّه كنيد:
1. حضرت رسول(صلى الله عليه وآله) فرمودند: «اَلْمُؤْمِنُ اَخُو الْمُؤْمِنِ كَالْجَسَدِ الْوَاحِدِ اِنِ اشْتَكى شَيْئاً مَنْهُ وَجَد اَلَمَ ذلِكَ فى سائِرِ الْبَدَنِ»(1)؛ (مؤمنين برادر همديگر و همچون اعضاى يك پيكرند؛ و هنگامى كه عضوى ناراحت و بيمار شود همه اعضا، آن ناراحتى را احساس مى كنند).
و به قول شاعر بلندآوازه شيخ مصلح الدين سعدى شيرازى:
بنى آدم اعضاى يكديگرند *** كه در آفرينش ز يك گوهرند
چو عضوى به درد آورد روزگار *** دگر عضوها را نماند قرار
تو كز محنت ديگران بى غمى *** نشايد كه نامت نهند آدمى(2)
طبق اين روايت مسلمانان سراسر جهان بسان پيكر يك انسانند، اگر مسلمانى در گوشه اى از دنيا ناراحت و بيمار گردد و مشكلى برايش ايجاد شود ديگر مسلمانان بايد از آن متأثّر شده، در حلّ آن بكوشند. اگر در بم زلزله اى مى آيد و جان هزاران نفر را مى گيرد و هزاران نفر را بى خانمان مى كند، اگر سونامى عدّه زيادى از مردم شرق آسيا را در مرگ عزيزانشان عزادار و بى خانه مى كند، اگر جنگ در افغانستان، عراق، فلسطين و لبنان آسايش و آرامش را از ساكنان آن گرفته، و اگر بيمارى و خشكسالى مردم فلان كشور را تحت فشار قرار داده است، مسلمانان بايد در مقابل تمام اين حوادث عكس العمل نشان داده، و در حدّ وسع و امكاناتشان به يارى آنها بشتابند. همان گونه كه هر زمان عضو بدن انسانى بيمار مى شود تمام بدن تب نموده، و فعاليّت خويش را دو چندان مى كند، تا آن عضو را از درد و رنج نجات دهد.
2. حضرت على(عليه السلام) در بستر شهادت خطاب به فرزندان عزيزش حسن و حسين(عليهما السلام) فرمود: «اُوصيكُما وَ جَميعَ وَلَدى وَ مَنْ بَلَغَهُ كِتابى بِتَقْوَى اللّهِ وَ نَظْمِ اَمْرِكُمْ... وَ صَلاحِ ذَاتِ بَيْنَكُمْ»(3)؛ (حسن و حسين عزيزم و تمام كسانى كه اين نوشته من به آنها مى رسد! شما را به رعايت تقواى الهى و نظم و اصلاح امور مردم سفارش مى كنم).
مفضل بن عمر مى گويد: «امام صادق(عليه السلام) بودجه اى در اختيار من گذاشت تا هر زمان شيعيانش بر سر امور مالى اختلافى داشتند از محلّ آن بودجه اختلافات آنها را حلّ و فصل كنم. دو نفر از شيعيان را مشاهده كردم كه اختلاف دارند، پس از تحقيق و پرس و جو معلوم شد كه اختلاف آنها به خاطر چهار صد درهم است. چهارصد درهم را به آنها دادم و اختلافشان برطرف شد. سپس به آنها گفتم: اين پول از محلّ بودجه اى است كه امام صادق(عليه السلام) به اين منظور در اختيار من نهاده است».(4)
وظيفه هر مسلمانى است كه در مقابل مشكلات ساير مسلمانان بى تفاوت نباشد، و به هر شكل ممكن در راه حلّ مشكلات آنها قدم بردارد.
3. مرحوم حاج شيخ عبّاس قمى(رحمه الله) در كتاب ارزشمند «سفينة البحار»، واژه هجران، حديث تكان دهنده اى از رسول خدا(صلى الله عليه وآله) نقل مى كند. توجّه فرماييد: «اَيُّما مسْلِمَيْنِ تَهاجَرا فَمكثاً ثَلاثَةَ اَيّام لَمْ يَصْطَلِحان اِلاّ ماتا خارِجَيْنِ عَنِ الاِسْلامِ»(5)؛ (هرگاه دو مسلمان با يكديگر قهر كرده، و قهر آنها سه روز ادامه پيدا كند و صلح نكنند و در همين حال بميرند، مسلمان از دنيا نخواهند رفت). در ادامه حديث آمده است: «هر كدام پيشقدم در صلح شود روز قيامت قبل از ديگرى وارد بهشت مى شود».
خوانندگان محترم! برادرانى را سراغ داريم كه به خاطر ارثيّه پدری سال های طولانی است كه با يكديگر قهرند، و اين براى يك مسلمان بسيار زشت و ناپسند است، مخصوصاً اگر عامل قهر و هجران مسائل مادّى باشد. بى شك اصلاح ذات البين و برطرف كردن كدورت هاى مردم و آشتى دادن آنها، از مهمترين عبادتهاست.(6)